Cập nhật nội dung chi tiết về Vấn Đề Giải Quyết Việc Làm Ở Nước Ta Hiện Nay? mới nhất trên website Photomarathonasia.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Sau 25 năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, vấn đề việc làm ở nước ta đã từng bước được giải quyết theo hướng tuân theo quy luật khách quan của kinh tế hàng hóa và thị trường lao động, góp phần đưa nền kinh tế nước ta phát triển đạt đưọc những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử.
Tuy nhiên, thực trạng vấn đề việc làm ở nước ta hiện nay vẫn còn có nhiều bất cập, chưa đáp ứng kịp yêu cầu phát triển của nền kinh tế. Điều đó thể hiện ở các khía cạnh:
Ở khía cạnh cung – cầu lao động, việc làm mất cân đối lớn, cung lớn hơn cầu. Tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị giảm chậm, tỷ lệ sử dụng lao động ở nông thôn thấp, chỉ đạt trên, dưới 70%. Số doanh nghiệp trên đầu dân số còn thấp nên khả năng tạo việc làm và thu hút lao động còn hạn chế, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn. Tình trạng thiếu việc làm cao, chính sách tiền lương, thu nhập chưa động viên được người lao động gắn bó tận tâm với công việc.
Ở khía cạnh quản lý nhà nước đối với thị trường lao động, việc làm và vai trò điều tiết của Nhà nước đối với quan hệ cung cầu lao động còn hạn chế. Sự kiểm soát, giám sát thị trường lao động, việc làm chưa chặt chẽ. Chưa phát huy được vai trò của “tòa án lao động” trong giải quyết tranh chấp lao động. Cải cách hành chính hiệu quả thấp đối với bản thân người lao động và cả xã hội.
Cơ cấu lao động chưa phù hợp với sự chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Tỷ lệ lao động qua đào tạo và đào tạo nghề thấp. Kỹ năng tay nghề, thể lực còn yếu, kỷ luật lao động, tác phong làm việc công nghiệp chưa cao. Các văn bản của Nhà nước hướng dẫn thực hiện các luật về lao động, việc làm và thị trường lao động chưa được thực hiện đầy đủ và nghiêm minh, gây áp lực cho vấn đề giải quyết việc làm. Khả năng cạnh tranh yếu, nhất là ở những lĩnh vực yêu cầu lao động có trình độ cao. Cơ cấu ngành nghề đào tạo chuyên môn kỹ thuật chưa đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế đòi hỏi.
Hệ thống giao dịch trên thị trường lao động yếu kém. Hệ thống thông tin thị trường lao động, việc làm chính thức chưa phát triển mạnh, chưa có các trung tâm giao dịch lớn đạt hiệu quả khu vực. Cả nước chỉ có khoảng 200 trung tâm và trên 3.000 doanh nghiệp giới thiệu việc làm, lại tập trung chủ yếu ở TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, song hoạt động chưa hiệu quả, chưa thường xuyên nên mới chỉ đáp ứng khoảng 20% nhu cầu thông tin của người lao động tìm việc làm.
Hiện nay, chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức to lớn. Cạnh tranh diễn ra ngày càng gay gắt từ cấp độ sản phẩm, doanh nghiệp đến toàn nền kinh tế, từ bình diện trong nước đến ngoài nước. Một bộ phận doanh nghiệp không thích nghi kịp có nguy cơ phá sản, người lao động có nguy cơ thất nghiệp cao, thiếu việc làm, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp. Chất lượng nguồn lực lao động nước ta chưa đáp ứng yêu cầu, gây trở ngại trong quá trình hội nhập. Di chuyển lao động tự phát từ nông thôn ra thành thị, vào các khu công nghiệp tập trung và di chuyển ra nước ngoài kéo theo nhiều vấn đề xã hội nhạy cảm như “chảy máu chất xám, tình trạng buôn bán phụ nữ và trẻ em qua biên giới”…
Phương hướng giải quyết vấn đề việc làm
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đề ra mục tiêu: “Giải quyết việc làm cho 8 triệu lao động… Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 2%/ năm, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 55%… Phát triển đa dạng các ngành, nghề để tạo nhiều việc làm và thu nhập; khuyến khích tạo thuận lợi để người lao động học tập nâng cao trình độ lao động, tay nghề; đồng thời có cơ chế chính sách phát triển, trọng dụng nhân tài”.
Kinh nghiệm 25 năm đổi mới cho thấy, muốn tạo nhiều việc làm và khả năng thu hút lao động lớn cần phải tăng cường đầu tư và mở rộng sản xuất cả chiều rộng và chiều sâu các ngành công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ chế biến và dịch vụ phục vụ đời sống dân sinh.
Giải quyết vấn đề lao động – việc làm phải đi đôi với cơ cấu lại nguồn lực lao động cả nước, phục vụ tốt yêu cầu từng bước tái cấu trúc lại nền kinh tế theo mô hình năng suất cao, tăng trưởng nhanh và bền vững. Đồng thời, phải tiến hành đồng bộ nhiều biện pháp cơ bản và hữu hiệu.
Vấn Đề Việc Làm Ở Việt Nam Hiện Nay
Thực trạng vấn đề việc làm ở Việt Nam hiện nay .
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, dù năm 2018 cả nước đã tạo việc làm cho hơn 1,6 triệu lao động nhưng vẫn còn khoảng 1 triệu người đang thất nghiệp, trong đó có gần 200.000 cử nhân.
Con số 1 triệu có thể khiến nhiều người ái ngại. Tuy nhiên nếu so với 55 triệu lao động trên cả nước thì nó cũng chỉ tương ứng với tỷ lệ thất nghiệp khoảng 2,1 – 2,3%.
Cũng theo ông Doãn Mậu Diệp – nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH thì số lượng lao động thất nghiệp hiện tại không đáng quan ngại, điều đáng lo lắng nhất chính là chất lượng lao động động của Việt Nam cần được cải thiện hơn nữa. Vì nguồn cung lao động có trình độ cao ở nước ta còn rất hạn chế trong khi nhu cầu tuyển dụng thì rất cao.
Những nhóm ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng thấp nhất và cao nhất
Qua thống kê, một số ngành sẽ có khả năng dư thừa nguồn nhân lực trong tương lai gần bao gồm:
Theo đó, các nhóm ngành này không nằm trong danh sách top 10 các ngành tăng trưởng về nhu cầu tuyển dụng nhưng lại thuộc top 10 ngành nghề có nguồn lao động tăng trưởng mạnh nhất. Điều này cũng đồng nghĩa rằng, người lao động trong nhóm ngành này sẽ khó khăn hơn trong quá trình tìm kiếm việc làm.
Nhóm ngành nghề nào có nhu cầu tuyển dụng cao nhất?
Ngược lại, những nhóm ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng cao nhất có thể kể đến là: Kỹ sư; Bảo trì/Sửa chữa; Bán hàng kỹ thuật; Cơ khí; Công nghệ thông tin – IT; Marketing; Chăm sóc khách hàng,….
Giải pháp nào cho người lao động Việt Nam?
(1) Hoàn thiện khung khổ pháp luật để thị trường lao động phát triển phù hợp với quy luật của thị trường, bảo vệ lợi ích hợp pháp của người lao động và người sử dụng lao động, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia thị trường lao động, nâng cao trình độ đáp ứng nhu cầu tuyển dụng.
(3) Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nghề. Xây dựng nền giáo dục theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa”.
(4) Nâng cao năng lực đổi mới, sáng tạo của người lao động. Đẩy mạnh quá trình hoàn thiện thể chế về đổi mới, sáng tạo như khung khổ pháp luật về doanh nghiệp, Luật Cạnh tranh và các điều kiện tiếp cận nguồn lực tài chính…
(5) T hành lập, tổ chức lại hệ thống các cơ sở dự báo nhu cầu đào tạo, tổ chức kiểm định chất lượng đào tạo nghề để dự báo, đánh giá chính xác năng lực và sản phẩm đào tạo của các trường đại học và cơ sở đào tạo nghề đảm bảo đạt chuẩn đầu ra về chất lượng gắn với thị trường lao động.
Nếu doanh nghiệp bạn đang gặp khó khăn trong vấn đề quản lý nhân sự, hãy liên hệ Tinh Hoa solutions để chúng tôi đem đến cho các bạn giải pháp tốt nhất.
Trách Nhiệm Của Nhà Nước Trong Vấn Đề Giải Quyết Việc Làm
· Trong cơ chế thị trường, nhà nước không can thiệp trực tiếp vào quyền tự do lựa chọn việc làm của người lao động (NLĐ) và quyền tự do tuyển dụng lao động của người sử dụng lao động (NSDLĐ). Nhà nước không và không thể trực tiếp sắp xếp việc làm cho từng người lao động như trong thời kỳ bao cấp mà bằng các chính sách vĩ mô, nhà nước chỉ tạo ra những cơ hội, những đảm bảo về mặt pháp lý và thực tiễn để NLĐ tìm được việc làm. BLLĐ cũng chỉ sử dụng thuật ngữ “chính sách của Nhà nước hỗ trợ phát triển việc làm” để xác định trách nhiệm giải quyết việc làm của nhà nước được quy định như sau:
· Thứ nhất, Nhà nước định ra chỉ tiêu việc làm mới trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm năm và hàng năm. Chỉ tiêu việc làm mới có thể hiểu là số lao động mới cần tuyển thêm vào làm việc thường xuyên tại doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị, cá nhân sử dụng lao động theo hợp đồng lao động thuộc mọi thành phần kinh tế do nhu cầu mới thành lập hoặc mở rộng thêm về quy mô và các mặt hoạt động, sắp xếp lại lao động. Có thể nói, định ra chỉ tiêu việc làm mới là bước đầu tiên trong chính sách giải quyết việc làm cho NLĐ. Dựa vào chỉ tiêu việc làm mới, nhà nước có thể đánh giá được cung – cầu của thị trường lao động. Từ đó, nhà nước có các kế hoạch phát triển kinh tế để tạo ra việc làm mới, đồng thời quy hoạch mạng lưới đào tạo nghề để đảm bảo cầu đủ cho cung và cung đáp ứng được cầu.
· Thứ hai, Nhà nước có chính sách hỗ trợ tạo ra việc làm cho NLĐ. Để thực hiện chính sách này, Nhà nước đề ra hai giải pháp sau:
· Một là, hỗ trợ NLĐ để họ tự tạo việc làm, hỗ trợ NLĐ tìm kiếm việc làm trong nước hoặc nước ngoài và thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp cho NLĐ.
· Hai là, tạo điều kiện thuận lợi cho NSDLĐ phát triển, mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh để tạo ra việc làm cho NLĐ bằng các biện pháp cụ thể.
· Thứ ba, Nhà nước lập chương trình việc làm và quỹ Quốc gia về việc làm để hỗ trợ tạo ra việc làm cho NLĐ.
· Chương trình việc làm có ý nghĩa quan trọng trong việc hoạch định các chính sách giải quyết việc làm cho NLĐ. Theo quy định của pháp luật, chương trình việc làm chỉ được thực hiện ở địa phương (cấp tỉnh).
· Quỹ quốc gia về việc làm được thành lập để hỗ trợ cho vay ưu đãi tạo việc làm và thực hiện các hoạt động khác theo quy định của pháp luật.
· Thứ tư, Nhà nước cho phép thành lập và phát triển hệ thống tổ chức dịch vụ việc làm.
· Tổ chức dịch vụ việc làm có vai trò quan trọng trong việc làm cầu nối giữa NLĐ và NSDLĐ, để vận hành thị trường hàng hóa sức lao động. Việc nhà nước cho phép thành lập và phát triển hệ thống tổ chức dịch vụ việc làm là một trong những giải pháp “cung” gặp đúng “cầu”, góp phần giải quyết việc làm cho NLĐ.
Thực Trạng Lao Động Và Biện Pháp Cơ Bản Giải Quyết Việc Làm Ở Nước Ta
Lêi nãi ®Çu Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi VÊn ®Ò Lao ®éng-ViÖc lµm lu”n ®îc coi lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu trong c¸c chñ tr¬ng, ®êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc ta. Gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ chÝnh s¸ch x· héi c¬ b¶n cña ®Êt níc nh”m môc tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng v× con ngêi. Qóa tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®· mang l¹i nh÷ng kÕt qña rÊt quan träng ®a níc ta bíc sang mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi, giai ®o¹n ®Èy m¹nh c”ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Song trong qóa tr×nh ®æi míi còng ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò t¹o viÖc lµm gi¶m thÊt nghiÖp cho ngêi lao ®éng. V× vËy, vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng lµ mét vÊn ®Ò cÊp b¸ch. Trong bèi c¶nh hiÖn nay lùc lîng lao ®éng ngµy mét t¨ng do qu¸ tr×nh gia t¨ng d©n sè. MÆt kh¸c gi¶i quyÕt viÖc lµm cho thanh niªn còng lµ mét trong nh÷ng nhu cÇu ®¸p øng sù nghiÖp c”ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa cho giai ®o¹n hiÖn t¹i còng nh trong t¬ng lai. Môc ®Ých nghiªn cøu ®Ò tµi Thùc tr¹ng cung lao ®éng trong níc vµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng Mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm ë níc ta Qua ®©y em xin c¶m ¬n ch©n thµnh vµ s©u s¾c ®Õn thÇy Bïi D¬ng H¶i ngêi ®· trùc tiÕp híng dÉn em thùc hiÖn chuyªn ®Ò nµy, c¸c c” chó, anh chÞ trong vô lao ®éng-ViÖc lµm thuéc bé Lao ®éng th¬ng binh vµ x· héi ®· gióp ®ì tµi liÖu vµ nhiÒu ý kiÕn ®Ó em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy, ®Æc biÖt lµ anh NguyÔn V©n NghÜa vµ chó Vô phã Lª Quang Trung. Do tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n nªn chuyªn ®Ò nµy cßn nhiÒu thiÕu sãt, em rÊt mong sù chØ b¶o gãp ý cña c¸c thÇy c” gi¸o vµ b¹n ®äc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! phÇn I Néi dung cña Ch¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ viÖc lµm giai ®o¹n 2001-2005 I. Néi dung ®Ò ra 1. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm – Gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng lµ chÝnh s¸ch x· héi c¬ b¶n cho môc tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng, lµ híng u tiªn trong toµn bé c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ x· héi. Gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ph¸t huy nh©n tè con ngêi, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, lµnh m¹nh x· héi, ®¸p øng yªu cÇu bøc xóc cña nh©n d©n. – Gi¶i quyÕt viÖc lµm, ®¶m b¶o cho ngêi lao ®éng cã kh¶ n¨ng lao ®éng, cã nhu cÇu lµm viÖc, ®Æc biÖt lµ thanh niªn, lao ®éng n÷, c¸c ®èi tîng chÝnh s¸ch x· héi, lao ®éng lµ ngêi tµn tËt, lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi ngêi, mäi ngµnh, mäi cÊp vµ toµn x· héi. – Môc tiªu t¹o viÖc lµm ph¶i ®îc cô thÓ ho¸ thµnh chØ tiªu t¹o viÖc lµm míi trong kÕ ho¹ch nhµ níc hµng n¨m vµ n¨m n¨m, trong c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc x· héi vµ ®¬n vÞ c¬ së; trong ®ã ph¶i khai th¸c vµ huy ®éng mäi tiÒm n¨ng, nguån lùc ®Ó ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn t¬ng xøng nh”m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. 2. §Þnh híng cña ch¬ng tr×nh – T¨ng chç lµm viÖc míi, t¨ng thêi gian sö dông lao ®éng; Ban hµnh, hoµn thiÖn vµ tæ chøc thùc hiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, c¬ chÕ ®ång bé nh”m ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó t¹o më viÖc lµm, ®Èy nhanh chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh nghÒ, c¬ cÊu lao ®éng; Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng – viÖc lµm theo híng cã c¸c chÝnh s¸ch thÝch hîp t¹o c”ng b”ng vÒ c¬ héi vµ b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt cho mäi c”ng d©n, mäi doanh nghiÖp vµ nhµ ®Çu t trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong t×m vµ tù t¹o viÖc lµm, trong tiÕp cËn víi th”ng tin kinh tÕ, th”ng tin thÞ trêng…; x©y dùng chÝnh s¸ch b¶o hiÓm thÊt nghiÖp; Thùc hiÖn chÕ ®é x©y dùng, thÈm ®Þnh vµ kiÓm so¸t chØ tiªu sö dông lao ®éng vµ t¹o viÖc lµm míi. KÕt hîp hµi hoµ gi÷a t¨ng trëng kinh tÕ víi gi¶i quyÕt viÖc lµm. – T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt lîng viÖc lµm; Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nh”m ®¸p øng yªu cÇu c”ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc trong bèi c¶nh c¸ch m¹ng khoa häc vµ c”ng nghÖ ph¸t triÓn nh¶y vät vµ xu thÕ toµn cÇu hãa kinh tÕ. – Ph¸t triÓn thÞ trêng lao ®éng, t”n träng nguyªn t¾c vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng kh¸ch quan cña thÞ trêng lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy mÆt tÝch cùc, ®ång thêi kh¾c phôc, h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc; t¨ng cêng vai trß cña Nhµ níc trong viÖc kiÓm so¸t vµ ®iÒu chØnh quan hÖ cung cÇu lao ®éng trªn thÞ trêng lao ®éng th”ng qua hÖ thèng luËt ph¸p nh”m ®¶m b¶o c”ng b”ng x· héi vµ trî gióp cho c¸c nhãm ®èi tîng yÕu thÕ; Gi¶i quyÕt viÖc lµm cho lao ®éng n”ng th”n; – T¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng hç trî trùc tiÕp ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi thÊt nghiÖp, ngêi thiÕu viÖc lµm. Ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng trung t©m dÞch vô viÖc lµm vµ th”ng tin thÞ trêng lao ®éng. Ph¸t triÓn viÖc lµm th”ng qua c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, c¸c ho¹t ®éng hç trî trùc tiÕp cña nhµ níc vµ xuÊt khÈu lao ®éng. – Ph¸t triÓn vµ më réng hîp t¸c quèc tÕ. Tranh thñ c¸c nguån lùc bªn ngoµi, thu hót ®Çu t vµ tham gia mét c¸ch chñ ®éng vµo ph©n c”ng lao ®éng quèc tÕ ®Ó liªn doanh, liªn kÕt t¹o më viÖc lµm. §Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng vµ chuyªn gia. – X· héi ho¸ gi¶i quyÕt viÖc lµm. II . §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh So s¸nh víi môc tiªu ®Æt ra 1.1. Môc tiªu chung KÕ ho¹ch trong 5 n¨m c¶ níc gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 7-7,5 triÖu lao ®éng, mçi n¨m t¹o viÖc lµm cho 1,4-1,5 triÖu Lao ®éng; gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp khu vùc ®” thÞ xuèng díi 6% vµ n©ng tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë khu vùc n”ng th”n lªn 80% vµo n¨m 2005. 1.2. KÕt qu¶ thùc hiÖn 1.2.1. KÕt qu¶ chung + TÝnh tõ n¨m 2001 ®Õn hÕt 2004, c¶ níc ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho 5,9 triÖu lao ®éng, ®¹t 78,7% so víi kÕ ho¹ch, b×nh qu©n mçi n¨m gi¶i quyÕt viÖc lµm cho 1,475 triÖu ngêi. Víi tèc ®é gi¶i quyÕt viÖc lµm nh hiÖn nay, n¨m 2005 chóng ta cã thÓ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 1,6 triÖu ngêi, n©ng tæng sè ngêi ®îc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong 5 n¨m lµ 7,5 triÖu ngêi, ®¹t kÕ ho¹ch 5 n¨m ®Ò ra. + Tû lÖ thÊt nghiÖp khu vùc thµnh thÞ gi¶m râ rÖt, theo sè liÖu ®iÒu tra 1/7/2004, tû lÖ nµy ®· gi¶m tõ 6,28 n¨m 2001 xuèng cßn 5,6% n¨m 2004, gi¶m 0,68%, nÕu duy tr× nhÞp t¨ng trëng kinh tÕ nh hiÖn nay vµ ®¶m b¶o kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Õn hÕt n¨m 2005, tû lÖ thÊt nghiÖp sÏ gi¶m xuèng cßn 5,4% ®¹t môc tiªu kÕ ho¹ch 5 n¨m ( díi 6%). + Tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng khu vùc n”ng th”n t¨ng 74,4% n¨m 2001 lªn 79,34% n¨m 2004, t¨ng 4,94%. Dù kiÕn ®Õn hÕt n¨m 2005 tû lÖ nµy vît trªn 80%, ®¹t môc tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra cña ch¬ng tr×nh. 1.2.2. KÕt qu¶ cô thÓ * T¹o viÖc lµm trong níc Dù kiÕn trong giai ®o¹n 2001-2005, t¹o viÖc lµm trong níc ®¹t 7,21 triÖu ngêi, trong ®ã: – Khu vùc n”ng-l©m ng nghiÖp trong 5 n¨m qua ®· thu hót thªm 4,320 triÖu lao ®éng, gãp phÇn æn ®Þnh viÖc lµm cho 24,51 triÖu lao ®éng. – Khu vùc c”ng nghiÖp, x©y dùng, tiÓu thñ c”ng nghiÖp thu hót thªm 1,538 triÖu lao ®éng, duy tr× t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho 7,35 triÖu lao ®éng,. – Khu vùc dÞch vô cã bíc ph¸t triÓn m¹nh 10,5 triÖu lao ®éng, t¨ng thªm 1,352 triÖu lao ®éng. C¬ cÊu lao ®éng ®· cã bíc chuyÓn dÞch râ nÐt theo híng t¨ng lao ®éng trong lÜnh vùc c”ng nghiÖp, x©y dùng tõ 16,7% n¨m 2000 lªn 17,4% n¨m 2004, dù kiÕn ®¹t 19% vµo n¨m 2005; lao ®éng trong c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng tõ 22% n¨m 2000 lªn 24,7% n¨m 2004, dù kiÕn ®¹t 24-25% vµo n¨m 2005, lao ®éng khu vùc n”ng- l©m- ng nghiÖp gi¶m tõ 61,3% n¨m 2000 xuèng cßn 57,9% n¨m 2004 vµ dù kiÕn gi¶m xuèng cßn 56-57% vµo n¨m 2005. * T¹o viÖc lµm ngoµi níc Trong 4 n¨m 2001-2004 c¶ níc ®· ®a ®îc 22 v¹n lao ®éng ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi, dù kiÕn n¨m 2005 xuÊt khÈu lao ®éng cho 7 v¹n lao ®éng, ®a tæng sè ngêi ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi lªn 29 v¹n ngêi. 2. Ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ viÖc lµm giai ®o¹n 2001-2005 2.1. C¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn n”ng nghiÖp vµ n”ng th”n – Nhµ níc ®· chØ ®¹o tËp trung th©m canh ®Êt n”ng nghiÖp, chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu”i, t¨ng n¨ng suÊt c©y trång vËt nu”i ®Æc biÖt lµ ë nh÷ng vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt n”ng nghiÖp hµng hãa, chó träng ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i, ®¶m b¶o viÖc lµm cho kho¶ng 22-22 triÖu lao ®éng – Ph©n bè l¹i lao ®éng vµ d©n c, x©y dùng c¸c vïng kinh tÕ míi, khai th¸c c¸c vïng ®Êt trèng, ®åi nói träc, ph¸t triÓn trång rõng, c©y c”ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, chØ ®¹o vµ triÓn khai tèt ch¬ng tr×nh trång 5 triÖu ha rõng vµ b¶o vÖ 10 triÖu ha rõng tù nhiªn ®Ó t¹o vµ æn ®Þnh viÖc lµm cho 4-5 triÖu lao ®éng. – §Çu t, khai th¸c tiÒm n¨ng cña c¸c tØnh ®ång b”ng ®Ó ph¸t triÓn nu”i trång thuû s¶n, khai th¸c tiÒm n¨ng biÓn, më réng nghÒ ®¸nh b¾t ngoµi kh¬i, t¹o viÖc lµm vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. §¶m b¶o viÖc lµm cho kho¶ng 2-3 triÖu lao ®éng; – §Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n”ng th”n nh thuû lîi, kiªn cè ho¸ kªnh m¬ng, giao th”ng n”ng th”n, c¸c c”ng tr×nh phóc lîi nh”m t¨ng thêi gian sö dông lao ®éng. Nhê kÕt qu¶ ®Çu t nªn tèc ®é t¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n”ng l©m ng nghiÖp b×nh qu©n hµng n¨m ®¹t 5,1%, do vËy, trong c¶ giai ®o¹n 2001-2005 ®· æn ®Þnh viÖc lµm cho kho¶ng 25 triÖu ngêi thu hót thªm 3,2 triÖu lao ®éng vµo lµm viÖc trong khu vùc. 2.2. C¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn c”ng nghiÖp vµ dÞch vô – Ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn c”ng nghiÖp vµ dÞch vô ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng lao ®éng vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. – Ch¬ng tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c khu c”ng nghÖ cao, chñ yÕu ë c¸c vïng kinh tÕ ®éng lùc, c¸c ®” thÞ lín, thu hót lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh; – Ch¬ng tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c trung t©m v¨n ho¸, thÓ thao, c¸c khu du lÞch; – C¸c ch¬ng tr×nh, c”ng tr×nh träng ®iÓm kinh tÕ-x· héi cña Nhµ níc: §êng Hå ChÝ Minh, thuû ®iÖn S¬n la, hãa dÇu Dung QuÊt, s©n bay, bÕn c¶ng… thu hót nhiÒu lao ®éng. Giai ®o¹n 2001-2005, tèc ®é t¨ng trëng gi¸ trÞ ngµnh c”ng nghiÖp-x©y dùng b×nh qu©n hµng n¨m 15,4%, ngµnh dÞch vô trªn 7,4%. §Õn n¨m 2005, khu vùc c”ng nghiÖp, x©y dùng æn ®Þnh viÖc lµm cho kho¶ng 7 triÖu lao ®éng, thu hót thªm 1,2triÖu; khu vùc dÞch vô cã trªn 11 triÖu ngêi lao ®éng, thu hót thªm 1,4 triÖu lao ®éng. 2.3. C¸c ch¬ng tr×nh më réng, ph¸t triÓn lµng nghÒ, x· nghÒ, phè nghÒ, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá Ho¹t ®éng ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c ch¬ng tr×nh më réng, ph¸t triÓn lµng nghÒ t¹o viÖc lµm míi vµ viÖc lµm thªm cho trªn 20 v¹n lao ®éng; tõng bíc rót dÇn lao ®éng n”ng th”n ra khái khu vùc n”ng nghiÖp. 3. C¸c ho¹t ®éng hç trî trùc tiÕp t¹o viÖc lµm vµ ph¸t triÓn thÞ trêng lao ®éng + Dù ¸n tæ chøc cho vay vèn theo c¸c dù ¸n nhá gi¶i quyÕt viÖc lµm th”ng qua Quü quèc gia vÒ viÖc lµm Quü quèc gia gi¶i quyÕt viÖc lµm ®îc h×nh thµnh tõ n¨m 1992 ®Õn n¨m 2005 ®· ®îc nhµ níc cÊp kho¶ng 2.370 tû ®ång, trong ®ã 2.200 tû tõ ng©n s¸ch Nhµ níc. ¦íc tÝnh c¶ giai ®o¹n 2001-2005, Quü quèc gia hç trî viÖc lµm cho vay trªn 90 ngh×n dù ¸n víi tæng sè vèn 4.800 tû ®ång, hç trî t¹o viÖc lµm cho trªn 1,68 triÖu ngêi. Cô thÓ: trªn 20 ngh×n dù ¸n sö dông tæng sè vèn míi 900 tû ®ång, thu hót 55 v¹n lao ®éng, trªn 70 ngh×n dù ¸n sö dông 3.900 tû ®ång tõ nguån vèn thu håi cho vay quay vßng, thu hót t¹o viÖc lµm cho trªn 1,13 triÖu lao ®éng. TÝnh b×nh qu©n, møc cho vay trªn mét lao ®éng kho¶ng 2,8 triÖu ®ång, ngêi lao ®éng tù ®Çu t kho¶ng 5 triÖu ®ång, t¨ng møc ®Çu t trªn 1 chç lµm viÖc lªn 7,8 triÖu ®ång, cao h¬n thêi kú 1998-2000 kho¶ng 4 triÖu ®ång. Tuy nhiªn møc ®Çu t vÉn cßn thÊp so víi nhu cÇu ®· ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng viÖc lµm, thu nhËp cha cao; nguyªn nh©n chñ yÕu lµ nguån vèn cßn h¹n hÑp. Sè vèn khoanh nî cho c¸c dù ¸n bÞ rñi ro bÊt kh¶ kh¸ng lµ 50 tû ®ång (b”ng 4,4% tæng nguån quü), xãa nî kho¶ng 4 tû ®ång; nguån quü dù phßng rñi ro h×nh thµnh tõ l·i cho vay kho¶ng trªn 100 tû ®ång, cã thÓ bï ®¾p cho nh÷ng rñi ro nµy. Nguån vèn cho vay tõ Quü quèc gia hç trî viÖc lµm ®· t¹o “có huých” kÝch thÝch d©n ®Çu t vèn t¹o viÖc lµm. Theo íc tÝnh tõ c¸c dù ¸n vay vèn ®îc phª duyÖt, phÇn vèn ®èi øng do d©n bá ra gÊp 2 lÇn vèn hç trî cña Quü, nh vËy íc tÝnh trong 5 n¨m qua d©n ®· ®Çu t thªm kho¶ng 6.000 tû ®ång. Cã thÓ thÊy r”ng vèn Ng©n s¸ch Nhµ níc ®Çu t cho Quü quèc gia hç trî viÖc lµm tuy nhá (2.370 tû b”ng 0,55% vèn ®Çu t ph¸t triÓn cña toµn x· héi trong 5 n¨m) song ®· cã nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn gi¶i quyÕt viÖc lµm, lµm æn ®Þnh c¶ mét lÜnh vùc x· héi bøc xóc. NÕu kh”ng cã c¸c ho¹t ®éng hç trî trùc tiÕp nµy, sè chç lµm viÖc cã thÓ chØ ®¹t 75-80% møc kÕ ho¹ch, tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng chØ ®¹t 60-65%. – Dù ¸n n©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c Trung t©m dÞch vô viÖc lµm Tæng nguån vèn ®Çu t cho 140 Trung t©m dÞch vô viÖc lµm tõ n¨m 1992 ®Õn nay lµ 74 tû ®ång. Tõ n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000 hÖ thèng nµy ®· t vÊn nghÒ vµ t vÊn ®µo t¹o cho gÇn 2 triÖu lît ngêi, d¹y nghÒ g¾n víi viÖc lµm vµ bæ tóc nghÒ cho 80 v¹n ngêi, giíi thiÖu viÖc lµm vµ cung øng lao ®éng cho 120 v¹n ngêi. + Dù ¸n ®iÒu tra, thèng kª lao ®éng vµ x©y dùng hÖ thèng th”ng tin thÞ trêng lao ®éng Trong 5 n¨m, nhµ níc ®· dµnh 15 tû ®ång cho c”ng t¸c ®iÒu tra thèng kª t×nh h×nh lao ®éng viÖc lµm trong c¶ níc. Nhê ho¹t ®éng nµy c¸c th”ng tin vÒ biÕn ®éng lao ®éng, viÖc lµm, tû lÖ thÊt nghiÖp khu vùc ®” thÞ vµ tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë khu vùc n”ng th”n ®îc n¨m b¾t kÞp thêi, gióp c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng nh”m ®¹t ®îc môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. C¸c sè liÖu vÒ t×nh h×nh lao ®éng-viÖc lµm trong c¸c n¨m ®· kh¼ng ®Þnh vai trß quan träng cña ch¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ viÖc lµm trong viÖc tæ chøc, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng gi¶i quyÕt viÖc lµm trong c¶ níc, ®ång bé, thèng nhÊt vµ hiÖu qu¶. + Dù ¸n ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé lµm c”ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, viÖc lµm. C¶ giai ®o¹n 2001-2005, nhµ níc ®· dµnh 11,5 tû ®ång ®Ó tæ chøc tËp huÊn, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m”n cña c¸n bé lµm c”ng t¸c gi¶i quyÕt viÖc lµm. Tæng sè c¸n bé ®îc ®µo t¹o trong 5 n¨m qua tõ Trung íng ®Õn ®Þa ph¬ng c¬ së lµ 67.300 ngêi, trong ®ã cÊp tØnh thµnh phè lµ 6.000 lît ngêi, cÊp quËn huyÖn vµ x· lµ 61.300 lît ngêi. Th”ng qua c¸c líp tËp huÊn, c¸n bé ®îc n©ng cao nhËn thøc vÒ ph¸p luËt lao ®éng, c¸c chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm, ®Æc biÖt lµ c”ng t¸c qu¶n lý lao ®éng ë ®Þa ph¬ng vµ c”ng t¸c tæ chøc, triÓn khai thùc hiÖn c¸c dù ¸n vay vèn gi¶i quyÕt viÖc lµm. * C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ trêng ®a lao ®éng ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi – Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ tham gia xuÊt khÈu lao ®éng; ®a d¹ng hãa h×nh thøc vµ ngµnh nghÒ ®a lao ®éng ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi. Xóc tiÕn m¹nh vÒ thÞ trêng lao ®éng ngoµi níc; cã chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i phï hîp víi c¸c níc vµ vïng l·nh thæ cã kh¶ n¨ng tiÕp nhËn nhiÒu lao ®éng vµ chuyªn gia ViÖt nam. – X©y dùng vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ®Çu t cho ®µo t¹o lao ®éng vÒ tay nghÒ, ngo¹i ng÷, kiÕn thøc ph¸p luËt phôc vô xuÊt khÈu lao ®éng vµ chuyªn gia. §a ®µo t¹o lao ®éng vµ chuyªn gia xuÊt khÈu vµo trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o nghÒ cña c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng, doanh nghiÖp. N©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o ngo¹i ng÷ trong trêng phæ th”ng. – Tæ chøc cho vay vèn xuÊt khÈu lao ®éng cho 1.000 ngêi lao ®éng víi tæng sè vèn trªn 100 tû ®ång. Trong 5 n¨m xuÊt khÈu 26 v¹n lao ®éng vµ chuyªn gia. III. KÕt qu¶ thùc hiÖn – Giai ®o¹n võa qua nhµ níc ®· cã c¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hµnh ch¬ng tr×nh thèng nhÊt trong toµn quèc. C”ng t¸c triÓn khai ®îc c¸c cÊp chÝnh quyÒn, tæ chøc chÝnh trÞ-x· héi hëng øng tham gia nhiÖt t×nh, cã tr¸ch nhiÖm cao. – C¸c v¨n b¶n híng dÉn tæ chøc thùc hiÖn ®îc ban hµnh kÞp thêi, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ, ®· t¹o sù th”ng tho¸ng trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn ë tÊt c¶ c¸c cÊp, c¸c khu vùc, c¸c dù ¸n. – Nhµ níc ®· t¨ng cêng nguån lùc cho ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh, hç trî kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n, nhÊt lµ dù ¸n cho vay vèn hç trî gi¶i quyÕt viÖc lµm. Ch¬ng II Thùc tr¹ng gi¶i quyÕt viÖc lµm trong thêi gian qua Thùc tr¹ng cung lao ®éng trong níc vµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng Cung lao ®éng lµ tæng nguån søc lao ®éng do ngêi lao ®éng tù nguyÖn ®em ra tham dù vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi tøc lµ tæng sè nh©n khÈu trong ®é tuæi lao ®éng, cã n¨ng lùc lao ®éng vµ sè nh©n khÈu kh”ng n”m trong ®é tuæi lao ®éng, nhng ®· chÝnh thøc tham gia vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Bªn c¹nh ®ã, cung vÒ lao ®éng cßn ®îc xem xÐt tõ gi¸c ®é chÊt lîng søc lao ®éng. Trong ®ã tr×nh ®é häc vÊn, tr×nh ®é chuyªn m”n kü thuËt, kû luËt lao ®éng, thÓ lùc, søc khoÎ cña ngêi lao ®éng lµ nh÷ng yÕu tè chÝnh, quyÕt ®Þnh chÊt lîng cña lo¹i hµng hãa ®Æc biÖt nµy. Díi ®©y, chóng ta sÏ xem xÐt yÕu tè cung lao ®éng trªn thÞ trêng lao ®éng ViÖt Nam hiÖn nay tõ nh÷ng khÝa c¹nh trªn. I. Cung lao ®éng xÐt vÒ sè lîng 1. Quy m” d©n sè vµ nguån lao ®éng HiÖn nay, ViÖt Nam lµ mét níc kÐm ph¸t triÓn, ®”ng d©n (xÕp thø 13 thÕ giíi vµ thø 2 §”ng Nam ¸, sau Indonesia) vµ thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi thÊp. Thêi kú 1960-1989, tèc ®é t¨ng d©n sè ®¹t trªn 3%/n¨m; Thêi kú 1989-1999, ®¹t kho¶ng 1,86%/n¨m. Trong thêi gian 40 n¨m (1960-1999), d©n sè ®· t¨ng gÊp h¬n 2 lÇn, ®¹t 76,3 triÖu ngêi vµo n¨m 1999. ¦íc tÝnh n¨m 2003 d©n sè níc ta ®¹t 80,7 triÖu ngêi, trong ®ã n÷ chiÕm 50,8%; d©n sè thµnh thÞ lµ 20,5 triÖu ngêi, chiÕm kho¶ng 25,4% d©n sè c¶ níc. T¨ng nhanh d©n sè ®· cã t¸c ®éng lín ®Õn nguån lao ®éng. N¨m 1996, cã tæng sè trªn 48,45 triÖu ngêi tõ 15 tuæi trë lªn. §Õn n¨m 2003, t¨ng lªn 57,03 triÖu ngêi, b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng thªm kho¶ng 1,2 triÖu ngêi, víi tèc ®é t¨ng 2,53%/n¨m. D©n sè trong ®é tuæi theo nghÜa réng (15-64 tuæi), t¨ng kho¶ng 1,1 triÖu ngêi/n¨m. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhê thùc hiÖn hiÖu qu¶ c¸c ch¬ng tr×nh d©n sè- kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh nªn tèc ®é t¨ng trëng d©n sè b×nh qu©n cña níc ta ®· gi¶m dÇn. N¨m 1989 lµ 2,1%, n¨m 1999 lµ 1,7%, n¨m 2002 lµ 1,32%; vµ n¨m 2003, d©n sè níc ta chØ t¨ng 1,18%. KÕt qu¶ d©n sè ViÖt Nam ®ang chuyÓn dÇn tõ m” h×nh d©n sè trÎ sang m” h×nh d©n sè æn ®Þnh, víi tû lÖ d©n sè trªn 15 tuæi ngµy cµng t¨ng. Do tû lÖ sinh tù nhiªn ë n”ng th”n cao h¬n thµnh thÞ nªn tû lÖ d©n sè tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn cã sù kh¸c biÖt lín gi÷a n”ng th”n vµ thµnh thÞ. Trong khi tû lÖ nµy cña thµnh thÞ ®¹t trªn 70% th× ë n”ng th”n chØ kho¶ng 61%. BiÓu 01: BiÕn ®éng d©n sè, nguån lao ®éng thêi kú 1996 – 2003 §¬n vÞ: triÖu ngêi Nhãm tuæi N¨m 1996 N¨m 2003(*) Tæng sè C¬ cÊu (%) Tæng sè C¬ cÊu (%) Díi 15 tuæi 24,71 33,77 23,67 29,33 Tõ 15-60 tuæi 42,28 57,80 50,65 62,77 Trªn 60 tuæi 6,17 8,43 6,38 7,90 Tæng sè 73,16 100 80,70 100 (*) ¦íc tÝnh n¨m 2003- Tæng côc Thèng kÕ Lùc lîng lao ®éng chia theo Tû lÖ lùc lîng lao ®éng theo nhãm tuæi 1996 nhãm tuæi n¨m 1996 Lùc lîng lao ®éng chia theo nhãm Tû lÖ lùc lîng lao ®éng theo nhãm tuæi 2003 tuæi n¨m 2003 2. Lùc lîng lao ®éng TÝnh ®Õn thêi ®iÓm 01/7/2003 lùc lîng lao ®éng c¶ níc lµ 41.313 ngh×n ngêi, so víi n¨m 1996 t¨ng 15,19% (35.865 ngh×n ngêi). Trong giai ®o¹n 1996-2003, b×nh qu©n mçi n¨m lùc lîng lao ®éng c¶ níc t¨ng thªm 778,3 ngh×n ngêi, víi tèc ®é t¨ng 2,17%/n¨m. Quy m” lùc lîng lao ®éng n÷ n¨m 2003 ®¹t 20.248 ngh×n ngêi, n¨m 1996 chØ sè nµy lµ 18.151 ngh×n ngêi. B×nh qu©n trong giai ®o¹n 1996-2003 t¨ng 299,57 ngh×n ngêi, víi tèc ®é t¨ng 1,65%/n¨m; C¬ cÊu n÷ trong lùc lîng lao ®éng cã xu híng gi¶m tõ 50,6% n¨m 1996 xuèng 49,01% n¨m 2003, b×nh qu©n gi¶m 0,23%/n¨m. Víi quy m” lùc lîng lao ®éng nh hiÖn nay ViÖt Nam ®îc coi lµ níc cã lùc lîng lao ®éng lín. Kh”ng nh÷ng thÕ, lùc lîng nµy cßn ®îc bæ sung hµng n¨m víi tû lÖ cao. §iÒu ®ã ®îc coi lµ lîi thÕ so s¸nh ®èi víi mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®ang trong thêi kú chuyÓn ®æi nh ë níc ta. Lîi thÕ thÓ hiÖn ë chç víi mét lùc lîng hïng hËu vÒ sè lîng nh vËy, ViÖt Nam tr¸nh ®îc hiÖn tîng thiÕu lao ®éng trong thêi gian tríc m¾t. Bªn c¹nh ®ã, gi¸ c¶ søc lao ®éng còng ®îc coi lµ t¬ng ®èi rÎ so víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. – Ph©n bè lùc lîng lao ®éng theo khu vùc thµnh thÞ – n”ng th”n N¨m 1996, lùc lîng lao ®éng thµnh thÞ lµ 6.838 ngh×n ngêi, chiÕm 19,07%; n¨m 2003 ®¹t 10.014 ngh×n ngêi, chiÕm 24,24%. B×nh qu©n hµng n¨m trong giai ®o¹n 1996-2003 t¨ng 453,7 ngh×n ngêi, víi tèc ®é t¨ng 6,6%/n¨m. Trong khu vùc n”ng th”n, n¨m 2003 cã 31.299 ngh×n ngêi, chiÕm 75,76% lùc lîng lao ®éng cña c¶ níc; n¨m 1996 chØ sè nµy lµ 29.027 ngh×n ngêi, chiÕm 80,93%. B×nh qu©n hµng n¨m trong giai ®o¹n 1996-2003 t¨ng 324,4 ngh×n ngêi, tèc ®é b×nh qu©n 1,1%/n¨m. MÆc dï tèc ®é t¨ng cña lùc lîng lao ®éng ë khu vùc thµnh thÞ nhanh h¬n nhiÒu (9,45 lÇn) so víi tèc ®é t¨ng lùc lîng lao ®éng ë khu vùc n”ng th”n nhng lùc lîng lao ®éng ë n”ng th”n vÉn chiÕm tû lÖ lín (gÊp 3,13 lÇn) g©y søc Ðp vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm ë khu vùc n”ng nghiÖp, n”ng th”n. Nh×n chung, sù ph©n bè lùc lîng lao ®éng theo khu vùc thµnh thÞ -n”ng th”n ®ang diÔn ra theo híng tÝch cùc. Tû lÖ lùc lîng lao ®éng ë n”ng th”n gi¶m tõ 80,93% n¨m 1996 xuèng 75,76% vµ tû lÖ nµy t¨ng ë khu vùc thµnh thÞ 19,07% n¨m 1996 lªn 24,24% n¨m 2003. BiÓu 03: Quy m”, c¬ cÊu lùc lîng lao ®éng khu vùc thµnh thÞ – n”ng th”n giai ®o¹n 1996-2003 §¬n vÞ: ngh×n ngêi N¨m Lùc lîng lao ®éng C¬ cÊu lùc lîng lao ®éng (%) Thµnh thÞ N”ng th”n C¶ níc Thµnh thÞ N”ng th”n C¶ níc 1996 6.838 29.027 35.865 19,07 80,93 100 1997 7.333 28.964 36.297 20,20 79,80 100 1998 7.650 29.757 37.407 20,45 79,55 100 1999 8.420 29.364 37.784 22,28 77,72 100 2000 8.725 29.915 38.640 22,58 77,42 100 2001 9.188 30.302 39.490 23,27 76,73 100 2002 9.704 31.012 40.716 23,83 76,17 100 2003 10.014 31.299 41.313 24,24 75,76 100 Nguån: §iÒu tra thùc tr¹ng lao ®éng – viÖc lµm 1996-2003 – Ph©n bè lùc lîng lao ®éng theo vïng l·nh thæ Vïng §ång b”ng s”ng Hång vµ §ång b”ng s”ng Cöu Long cã quy m” lùc lîng lao ®éng lªn tíi 18.182 ngh×n ngêi (2003), chiÕm 44,01% lùc lîng lao ®éng c¶ níc. C¸c vïng kh¸c nh §”ng B¾c vµ T©y Nguyªn chØ ë møc 1.304 ngh×n ngêi vµ 2.212 ngh×n ngêi, t¬ng øng víi tû lÖ 3,16% vµ 5,35% lùc lîng lao ®éng c¶ níc. BiÓu 04: Quy m”, c¬ cÊu lùc lîng lao ®éng c¸c vïng l·nh thæ 2001,2003 §¬n vÞ: ngh×n ngêi Vïng N¨m 2001 N¨m 2003 T¨ng/gi¶m (%) Tæng sè TûlÖ (%) Tæng sè TûlÖ (%) §ång b”ng s”ng Hång 9.034 22,88 9.242 22,37 2,3 §”ng B¾c 4.749 12,03 4.938 11,95 3,98 T©y B¾c 1.180 2,99 1.304 3,16 10,41 B¾c Trung Bé 4.869 12,33 5.007 12,12 2,83 Duyªn h¶I Nam Trung Bé 3.348 8,48 3.437 8,32 2,66 T©y Nguyªn 2.079 5,26 2.212 5,35 5,35 §”ng Nam Bé 5.806 14,70 6.233 15,09 7,37 §ång b”ng s”ng Cöu Long 8.425 21,33 8.940 21,64 6,11 C¶ níc 39.490 100 41.313 100 4,62 Nguån: §iÒu tra thùc tr¹ng lao ®éng – viÖc lµm 1996-2003 Sù ph©n bè lùc lîng lao ®éng theo c¸c vïng kh”ng ®ång ®Òu. §ång b”ng s”ng Hång, §ång b”ng s”ng Cöu Long vµ §”ng Nam Bé lµ nh÷ng vïng cã lùc lîng lao ®éng dåi dµo vµ ®ã còng chÝnh lµ nh÷ng vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña c¶ níc cã thÕ m¹nh vÒ nguån nh©n lùc. Trong khi ®ã T©y B¾c vµ T©y Nguyªn cã tû träng thÊp vÒ lùc lîng lao ®éng nhng cã u thÕ vÒ ®Êt ®ai vµ tµi nguyªn. – Lùc lîng lao ®éng theo nhãm tuæi TÝnh chung cho c¶ níc, n¨m 2003 nhãm lùc lîng lao ®éng trÎ (15-34) cã 19.896 ngh×n ngêi, chiÕm 48,16% so víi tæng sè, nhãm lùc lîng lao ®éng trung niªn (35-54) lµ 18.413 ngh×n ngêi, chiÕm 44,57% so víi tæng sè vµ lùc lîng lao ®éng cao tuæi (trªn 55) lµ 3.004 ngh×n ngêi, chiÕm 7,27% so víi tæng sè. N¨m 1996 chØ sè nµy lµ: 20.022 ngh×n ngêi vµ 55,83%; 12.766 ngh×n ngêi vµ 35,59%; 3.077 ngh×n ngêi vµ 8,58%. B×nh qu©n trong giai ®o¹n 1996-2003, lùc lîng lao ®éng trÎ cña c¶ níc gi¶m 0,09%, víi møc gi¶m tuyÖt ®èi lµ 18 ngh×n ngêi vµ tû lÖ chiÕm trong tæng sè gi¶m 1,09%; lùc lîng lao ®éng cao tuæi gi¶m 0,35%, víi møc gi¶m tuyÖt ®èi 10,43 ngh×n ngêi vµ tû lÖ chiÕm trong tæng sè gi¶m 0,18%; lùc lîng lao ®éng trung niªn t¨ng 0,9% víi møc t¨ng tuyÖt ®èi lµ 806,7 ngh×n ngêi vµ tû lÖ chiÕm trong tæng sè t¨ng 1,28%. Cã thÓ nhËn thÊy r”ng biÕn ®éng vÒ c¬ cÊu lùc lîng c¶ níc chia thµnh 3 nhãm tuæi qua c¸c n¨m 1996-2003 ®· diÔn ra theo mét xu híng râ rÖt lµ: nhãm lùc lîng lao ®éng trung niªn ngµy mét gia t¨ng c¶ vÒ t¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi; nhãm lùc lîng lao ®éng trÎ vµ lùc lîng lao ®éng cao tuæi ngµy mét gi¶m, trong ®ã nhãm cao tuæi gi¶m nhanh h¬n. BiÓu 05: Quy m”, c¬ cÊu lùc lîng lao ®éng theo nhãm tuæi §¬n vÞ: ngh×n ngêi N¨m Nhãm tuæi cña LLL§ C¬ cÊu nhãm tuæi cña LLL§ (%) 15-34 35-54 Trªn 55 Tæng 15-34 35-54 Trªn 55 1996 20.022 12.766 3.077 100 55,83 35,59 8,58 1997 19.867 13.726 2.704 100 54,73 37,82 7,45 1998 19.669 15.080 2.658 100 52,58 40,32 7,10 1999 19.179 15.959 2.646 100 50,76 42,24 7,00 2000 19.335 16.716 2.589 100 50,04 43,26 6,70 2001 19.607 17.226 2.657 100 49,65 43,63 6,72 2002 20.215 17.761 2.740 100 49,65 43,62 6,73 2003 19.896 18.413 3.004 100 48,16 44,57 7,27 Nguån: §iÒu tra lao ®éng – viÖc lµm 1996-2003 MÆc dï cã xu híng gi¶m trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhng c¬ cÊu lùc lîng lao ®éng trÎ níc ta vÉn ë møc cao (48,16%). Thùc tÕ cho thÊy, bªn c¹nh lîi thÕ vÒ thÓ chÊt, lao ®éng trÎ thêng lµ líp ngêi cã häc thøc, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, ham hiÓu II. M” h×nh vÒ lao ®éng cña t¨ng trëng kinh tÕ ¶nh hëng ®Õn viÖc lµm KÕt qu¶ íc lîng GDP cã ¶nh hëng ®Õn viÖc lµm * Nguån sè liÖu: n¨m L(lao ®éng) GDP 1996 35.87 202715.4 1997 36.3 219270.2 1998 37.41 232007.3 1999 37.78 244127 2000 38.64 397611.1 2001 39.49 439349.9 2002 40.72 498623 2003 41.31 574813 * M” h×nh: * Xem xÐt tÝnh dõng cña c¸c chuçi trong m” h×nh: + Chuçi L: Dùa vµo kiÓm ®Þnh Dickey-Fuller ta thÊy : VËy chuçi L lµ chuçi dõng. +Chuçi GDP : Ta thÊy: VËy chuçi GDP lµ chuçi dõng. Së dÜ ta kiÓm ®Þnh tÝnh dõng cña chuçi v× nÕu x¶y ra hiÖn tîng ®ång liªn kÕt th× c¸c kiÓm ®Þnh kh”ng cßn ý nghÜa thèng kª. ¦íc lîng m” h×nh b”ng ph¬ng ph¸p OLS: Dependent Variable: LOG(L) Method: Least Squares Date: 01/13/00 Time: 08:56 Sample: 1996 2003 Included observations: 8 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. LOG(GDP) 0.110065 0.011903 9.246718 0.0001 C 2.248646 0.151410 14.85140 0.0000 R-squared 0.934428 Mean dependent var 3.647922 Adjusted R-squared 0.923499 S.D. dependent var 0.051246 S.E. of regression 0.014174 Akaike info criterion -5.462506 Sum squared resid 0.001205 Schwarz criterion -5.442646 Log likelihood 23.85002 F-statistic 85.50180 Durbin-Watson stat 1.929346 Prob(F-statistic) 0.000090 * KÕt qu¶ íc lîng: LOG(L) = 0.1100647147*LOG(GDP) + 2.248646194 t-statistic 9.246718 14.8514 µ¹¥ 0.0001 0.0000 Víi møc ý nghÜa µ=0.05 th× biÕn GDP chÊp nhËn khi ®îc ®a vµo m” h×nh. Ph©n tÝch ý nghÜa: Khi tæng s¶n phÈm quèc néi t¨ng 1% th× lîng lao ®éng trong nÒn kinh tÕ t¨ng 9.246718%.T¸c ®éng cña biÕn GDP ®Õn biÕn L lµ cïng chiÒu, së dÜ nh vËy bëi v× GDP ®îc ®o b”ng gi¸ trÞ gia t¨ng cña tÊt c¶ c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ. Khi lùc lîng lao ®éng tham gia cµng ®”ng ®¶o th× gi¸ trÞ cña c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ còng gia t¨ng. H¹n chÕ cña m” h×nh chØ ph©n tÝch ¶nh hëng cña GDP ®Õn L vµ cã thÓ ®a ra dù b¸o trong ng¾n h¹n, khi dù b¸o cµng xa th× sai sè cµng lín nhng ®iÒu thuËn lîi cña m” h×nh ngoµi mÆt dù b¸o nguån lao ®éng trong thêi kú ng¾n h¹n ta cßn cã thÓ thÊy ®îc møc sèng cña d©n c lµ cao hay thÊp th”ng qua tû lÖ GDP/L (tæng s¶n phÈm quèc néi b×nh qu©n ®Çu ngêi), tû lÖ nµy cµng cao th× møc sèng cµng kh¸ gi¶… Nhng viÖc ®¸nh gi¸ nµy cã thÓ kh”ng chÝnh x¸c do sù ph©n phèi nguån thu nhËp gi÷a c¸c tÇng líp d©n c lµ kh”ng ®Òu, sù ph¶n ¸nh nµy chØ mang tÝnh chÊt t¬ng ®èi mµ th”i. * Dù b¸o nguån lao ®éng trong giai ®o¹n 2006-2010: §Ó ®¶m b¸o tÝnh chÝnh x¸c t¬ng ®èi trong viÖc dù b¸o m” h×nh ta cã thÓ dù b¸o chuçi GDP theo d·y thêi gian, råi dùa vµo kÕt qu¶ dù b¸o cña chuçi GDP ta sÏ dù b¸o chuçi L. + Dù b¸o chuçi GDP theo thêi gian Dependent Variable: GDP Method: Least Squares Date: 04/18/05 Time: 18:54 Sample: 1996 2003 Included observations: 8 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. @TREND 65201.90 9286.203 7.021374 0.0004 C 135358.0 38846.97 3.484389 0.0131 R-squared 0.891500 Mean dependent var 363564.6 Adjusted R-squared 0.873417 S.D. dependent var 169151.2 S.E. of regression 60181.47 Akaike info criterion 25.06043 Sum squared resid 2.17E+10 Schwarz criterion 25.08029 Log likelihood -98.24174 F-statistic 49.29969 Durbin-Watson stat 1.317692 Prob(F-statistic) 0.000417 * Dù b¸o nguån lao ®éng trong giai ®o¹n 2006-2010: YEAR GDP L 2004 722175.1 79486.2 2005 787377 86662.65 2006 852578.9 93839.1 2007 917780.8 101015.5 2008 982982.7 108192 2009 1048185 115368.4 2010 1113387 122544.9 PhÇn III Mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm ë níc ta I. C¬ chÕ, chÝnh s¸ch 1. TiÕp tôc tæ chøc nghiªn cøu, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña chñ tr¬ng chÝnh s¸ch vÜ m” ®Õn t¨ng gi¶m viÖc lµm – Nghiªn cøu néi dung, thêi ®iÓm ban hµnh vµ tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ,x· héi, v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc vµ c”ng nghÖ. – Tæ chøc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng cô thÓ ®Õn kh¶ n¨ng lµm t¨ng, gi¶m viÖc lµm. – §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh”m söa ®æi, bæ sung, ®iÒu chØnh chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch ®¶m b¶o gi¶i quyÕt hµi hoµ mèi quan hÖ gi÷a môc tiªu kinh tÕ vµ môc tiªu gi¶i quyÕt viÖc lµm trong tõng giai ®o¹n. – Tæ chøc x©y dùng vµ thÈm ®Þnh chØ tiªu t¹o viÖc lµm míi vµ gi¶m chç lµm viÖc trong c¸c kÕ ho¹ch Nhµ níc, c¸c ch¬ng tr×nh, c¸c dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi – Tæ chøc x©y dùng vµ thÈm ®Þnh c¸c chØ tiªu vÒ sö dônglao ®éng vµ t¹o viÖc lµm míi trong kÕ ho¹ch Nhµ níc, c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp. – Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn chØ tiªu t¹o chç lµm viÖc míi; suÊt ®Çu t ®Ó t¹o mét chç lµm viÖc míi, sè chç lµm viÖc bÞ mÊt ®i trong tõng thêi kú, hµng n¨m vµ 5 n¨m ®èi víi tõng kÕ ho¹ch, ch¬ng tr×nh, dù ¸n. – Thu thËp, ph©n tÝch nhu cÇu lao ®éng cña c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc vµ diÔn biÕn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®èi víi c¸c kÕ ho¹ch Nhµ níc, ®èi víi tõng ch¬ng tr×nh, dù ¸n, cËp nhËt chç lµm viÖc trèng vµ nhu cÇu vÒ lao ®éng, c¸c dÞch vô vÒ lao ®éng cña ngêi sö dông lao ®éng; tÝnh to¸n vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p nh”m ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ lao ®éng cña nÒn kinh tÕ trong tõng thêi kú. – Cñng cè vµ hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng th”ng tin thÞ trêng lao ®éng ®Ó theo dâi vµ ®¸nh gi¸ diÔn biÕn cña thÞ trêng lao ®éng, n¾m sè lao ®éng ®îc gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ sè lao ®éng bÞ mÊt viÖc lµm hµng n¨m, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p ®Ó xö lý. – Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ®ång bé, nh”m thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo híng ph¸t huy néi lùc, t¨ng cêng._.
Bạn đang đọc nội dung bài viết Vấn Đề Giải Quyết Việc Làm Ở Nước Ta Hiện Nay? trên website Photomarathonasia.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!