Phòng giáo dục và đào tạo hữu lũng
Sáng kiến kinh nghiệmMột số biện pháp nâng cao chất lợng dạy họccủa giáo viên
Ngời thực hiện: Vũ Mạnh CờngĐơn vị công tác: THCS Hòa LạcNhiệm vụ đợc giao: Phụ trách chung
Hoà Lạc, tháng 5/2010
2Phòng giáo dục và đào tạo hữu lũng
Sáng kiến kinh nghiệmMột số biện pháp nâng cao chất lợng dạy họcCủa giáo viên
Ngời thực hiện: Vũ Mạnh Cờng
Đơn vị công tác: THCS Hòa LạcNhiệm vụ đợc giao: Phụ trách chung
Một số biện pháp nâng cao chất lợng dạy họcCủa giáo viênA/ ĐặT VấN ĐềI. Lý do chọn đề tàiNghị quyết Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung ơng(khoá VIII) đã định hớng chiến lợc phát triển Giáo dục-Đào tạotrong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Muốn tiến hành
4công nghiệp hoá, hiện đại hoá thắng lợi, phải phát triển mạnhGiáo dục-Đào tạo, phát huy nguồn lực con ngời, yếu tố cơ bảncủa sự phát triển mạnh và bền vững.Trong hoạt động Giáo dục-Đào tạo, đội ngũ giáo viên lànhân tố quan trọng, quyết định chất lợng Giáo dục, dù cơ sởvật chất trang thiết bị, các điều kiện phục vụ có đầy đủđến đâu mà con ngời không có năng lực vận dụng, thực thinhiệm vụ thì vẫn không giải đợc bài toán chất lợng dạy và học.Từ những năm trực tiếp tham gia công tác quản lí trờnghọc chúng tôi thấy muốn tạo ra sự đồng đều, cân đối về taynghề, chất lợng giảng dạy của đội ngũ giáo viên trong toàn trờng, cần có một kế hoạch tổng thể, chi tiết bao gồm nhữnggiải pháp tình thế cũng nh lâu dài, rút ngắn khoảng cách, độchênh lệch về kiến thức văn hoá, chuyên môn và cả nghệ thuậtdạy học của ngời giáo viên với lí do trên chúng tôi chọn đề tài“Một số biện pháp nâng cao chất lợng dạy học của giáo viên “.II. Thực trạngNhững năm qua, tình hình đội ngũ giáo viên trong đơnvị cha đồng bộ về cơ cấu, yếu kém về chuẩn văn hoá, chuyênmôn nghiệp vụ, chất lợng đào tạo các hệ tại chức cũng nh tậptrung không đồng đều, cha mang tính thống nhất chung, dẫnđến sự phân hoá về tay nghề, năng lực giảng dạy của từnggiáo viên. Bởi vậy, việc xây dựng đội ngũ giáo viên nhằm nângcao năng lực chuyên môn, chất lợng dạy và học là nhiệm vụ
quan trọng đặt ra đối với nhà trờng.Nhằm tạo ra sự đồng đều, cân đối về tay nghề, chất lợnggiảng dạy của đội ngũ giáo viên trong toàn trờng, cần có mộtkế hoạch tổng thể, chi tiết bao gồm những giải pháp tình thếcũng nh lâu dài, rút ngắn khoảng cách, độ chênh lệch về kiếnthức văn hoá, chuyên môn và cả nghệ thuật dạy học của ngờigiáo viên. Nhà trờng xem đây là bớc đột phá, một nhiệm vụ
5trọng tâm trong suốt quá trình quản lý, chỉ đạo mọi hoạtđộng của đơn vị. Có thể nói ngời thầy giỏi về tổ chức dạyhọc, vững vàng về nghiệp vụ chuyên môn, hiểu biết sâu rộngvề kiến thức, nắm bắt, cập nhật kịp thời thông tin, tận tụy vớinghề nghiệp, lòng yêu thơng học trò… sẽ quyết định hiệu quảdạy và học. Những thứ ấy có đợc hay không ở một giáo viên,phần lớn là do nhận thức, quan điểm, hành động cụ thể củangời quản lý điều hành trong tập thể s phạm.B/ NộI DUNG, BIệN PHáP GIảI QUYếTI. Cơ sở lý luậnĐội ngũ giáo viên có độ chín trong nghiệp vụ s phạm,chẳng những sẽ giúp cho chất lợng học tập của học sinh ngàycàng nâng cao, mà còn có tác dụng, ảnh hởng tốt trong tậpthể, cộng đồng. Uy tín của ngời thầy, niềm tin của cha mẹhọc sinh, nhân dân sẽ là động lực, sự cổ vũ mạnh mẽ, tạo đàcho quá trình phát triển mạnh, toàn diện và vững chắc. Từ đógiải quyết đợc rất nhiều công việc chung, kể cả nhiệm vụ xãhội hóa giáo dục. Mặt khác, việc tiếp thu nội dung, phơng phápdạy học, cập nhật kiến thức, tự học, tự bồi dỡng sẽ dễ dàng,thuận lợi hơn. Mỗi một giáo viên giỏi là chất men chung chođồng nghiệp, không những giúp họ giải quyết tốt nhiệm vụ đợc phân công, mà còn hỗ trợ, giúp đỡ cho bè bạn, đồng nghiệpcùng tiến bộ. Tập thể giáo viên đợc đánh giá cao về tay nghề,nghiệp vụ chuyên môn, sẽ giúp cho quá trình phấn đấu pháttriển không ngừng, đợc nhà trờng tin tởng ở tay nghề, từ đó cósự kích thích, thể hiện đợc tinh thần trách nhiệm trớc nhiệmvụ đợc phân công, tiếp tục chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dámlàm, dám chịu trách nhiệm, tận tuỵ với nghề nghiệp, hết lòngthơng yêu chăm sóc học sinh. Từ đó việc quản lý đội ngũ, chỉđạo chuyên môn sẽ nhẹ nhàng, hiệu quả hơn, tính đoàn kếtthống nhất đợc phát huy mạnh mẽ.
7III. Các giải pháp thực hiện1. Đánh giá năng lực s phạm của đội ngũ giáo viên1.1. Đánh giá năng lực s phạm giáo viênĐây là việc có thể xem là khó nhất trong quản lý, trớc đâyđể đánh giá năng lực s phạm chủ yếu dựa vào kết quả các tiếtlên lớp. Có nhiều cách xếp loại một tiết dạy nh chia ra nhiều tiêuchí để cho điểm, rồi cộng lại để đánh giá toàn bộ tiết dạyđó. Tuy nhiên nếu làm theo kiểu này sẽ bộc lộ nhiều hạn chếkhông khách quan đối với tay nghề, trình độ nghiệp vụ củagiáo viên. Rất khó có thể cho bao nhiêu điểm khi giáo viên đãthực hiện nội dung tiêu chí đó để phù hợp với công sức, đồngthời đối với đặc thù của một tiết dạy, môn học nào đó mà giáoviên không cần thực hiện một hay nhiều những tiêu chí, nếucho điểm thì không có căn cứ, trái lại nếu không cho điểmthì hụt mất tổng số điểm, khi bài dạy đó không có những tồntại cần góp ý, rút kinh nghiệm. Có lúc lại vội vàng kết luận đốivới một giáo viên nào đó trong lúc cha xem xét toàn diện cácđiều kiện cần thiết. Hệ thống đào tạo, hình thức đào tạo,trình độ học vấn, thâm niên công tác, những thiếu sót cần đợc bổ sung, hỗ trợ và cả các điều kiện khách quan khác, điềuđó vô hình chung đã làm giảm sút ý chí phấn đấu của giáoviên. Từ đó, tạo ra không khí nặng nề trong xây dựng đội ngũdẫn đến có sự so sánh với nhau về trình độ nghiệp vụ, thiếusự tin cậy trong đánh giá của nhà trờng, thậm chí có trờng hợpcho rằng đã xúc phạm đến nghề nghiệp của mình…Trên cơ sở đó để đánh giá năng lực s phạm của một giáoviên, ngoài những quy định chung của nghành, hiện nay nhàtrờng đã tiến hành từng bớc phù hợp, thận trọng hơn. Đối với mộtgiáo viên, khi đánh giá phải xem xét trên nhiều khía cạnh (Đặcđiểm chung và riêng của con ngời cụ thể). Trong đó điềuđầu tiên là cần tìm hiểu đợc là cái đang có (Trình độ, kiến
8thức, phong cách, lý tởng nghề nghiệp…), nhng phải thể hiệncho đợc trình độ nắm vững các nội dung, vận dụng các phơng pháp bao gồm kiến thức, kỹ năng, thái độ cần hình thànhcho học sinh qua tiết dạy, kiến thức phải rộng để vận dụng cácphần trớc đó, kiến thức trong đời sống thực tiễn, nhằm chọnlọc đa vào nội dung cần truyền đạt đến học sinh. Yêu cầukiến thức nh vậy, phải tìm tòi suy nghĩ những phơng phápdạy học phù hợp nhất hớng tới cải tiến PPDH nhằm phát huy hiệuquả, mức độ lĩnh hội kiến thức của học sinh. Ngoài ra xử lý cáctình huống s phạm một cách linh hoạt, sáng tạo cũng nói lêntrình độ, nghiệp vụ của một giáo viên, nghệ thuật, bản lĩnhđứng lớp cũng không kém phần quan trọng trong việc đánhgiá. Góc độ tâm lý, điều kiện khách quan cần đợc chú trọng,có khi giáo viên giỏi lại dạy một số tiết không đạt là do đâu?ngời đánh giá cần hiểu đợc một cách thấu đáo.Làm thế nào giáo viên thật sự thấy mình đợc tôn trọng,nhận rõ những điều mình còn thiếu để bổ sung, những kinhnghiệm cần tích luỹ, mới dám bộc bạch hết những gì còn thắcmắc, điều cha nghĩ đến, có khi nhờ chúng ta hiến kế choquá trình phấn đấu trong nghề nghiệp mà họ đã chọn.Trong quá trình đánh giá năng lực s phạm của giáo viênthời gian qua, đã tạo nên sự chuyển biến tích cực, giáo viên tựtìm đến nhau để học hỏi, bổ sung kiến thức s phạm, dự giờlẫn nhau, trao đổi kinh nghiệm các môn khó, tiết khó. Khôngđánh giá quá cao giáo viên giỏi, đồng thời không hạ thấp giáoviên còn hạn chế về khả năng s phạm, nên thấy đợc u điểm củatừng giáo viên (dù rất nhỏ), là phơng châm trong đánh giá củaBGH nhà trờng. Giáo viên tin tởng chuyên môn ở bản thân, xemtrọng uy tín về chuyên môn của BGH, tất cả ra sức phấn đấuvơn lên trong giảng dạy, tiến bộ nhanh qua từng năm học, mạnh
9dạn hơn trong suy nghĩ và cách làm, cùng nhau tháo gỡ khókhăn trong quá trìnhdạy-học, tính đoàn kết nhất trí, thể hiện tâm huyết ngàymột rõ nét hơn.1.2. Tham khảo ý kiến của đội ngũNếu không hiểu đợc tâm t, nguyện vọng, những mongmuốn của từng giáo viên sẽ rất khó mang lại thành công, cho dùchúng ta cố sức làm nhiều hơn, mạnh mẽ hơn nhng Lực bấttòng tâm, đòi hỏi cần có sức mạnh tổng hợp của tập thể,mang tính quyết định cho mọi công việc.Có thời gian dài, quan niệm xây dựng đội ngũ cứ dựa trênquan điểm chỉ đạo, những quy định bắt buộc của ngànhđể thực hiện, vận dụng một cách cứng nhắc, rập khuôn chođơn vị mình, trong khi các thành viên cha bắt kịp nhịp độ,cha có tiếng nói chung. Mặc dù họ không phản đối, nhng tínhchấp hành rất gợng ép, tạo nên một lực cản, sức ì, khó tìmđến con đờng phát triển toàn diện. Nhiều giáo viên trớc đâyđợc dự giờ đánh giá, bồi dỡng… qua nhiều năm nhng không hềchuyển biến về trình độ, chất lợng giảng dạy, hiệu quả côngtác, xa rời nhà trờng, đồng nghiệp. Mặt khác, họ không có dịpđể bài tỏ ý kiến, đóng góp cho nhà trờng đi lên, một cáchthẳng thắn, trung thực.Nhận thức đợc vấn đề khá nhạy cảm này, hàng năm nhàtrờng đã thực hiện phiếu tham khảo ý kiến về chuyên môn,những biện pháp nâng cao hiệu quả dạy- học (Phiếu dùng chogiáo viên có ý kiến bằng hình thức trắc nghiệm, không cầnghi tên, tránh sự dè dặt, thiếu mạnh dạn sợ bị trù dập).Qua từng những đợt tham khảo nh vậy, nhà trờng tổng hợpthông qua HĐSP nhà trờng (Kể cả ý kiến theo hờng tích cực vàý kiến trái ngợc), có nh thế trong từng giáo viên mới thấy đợc từphân tích, chứng minh của nhà trờng và sức mạnh của tập thể,
10làm cho suy nghĩ ban đầu thay đổi, tin tởng vào sự pháttriển đi lên, hơn nữa những thắc mắc về chuyên môn hàngngày, sau mỗi tiết dạy nếu giáo viên không mạnh dạn góp ýchung, có thể ghi phiếu góp ý hoặc hỏi ý kiến (ở các đồng chítrẻ, còn ít năm công tác), đợc BGH trả lời riêng đến nơi, đếnchốn, giúp cho giáo viên không còn ngờ vực, tin tởng ở mình.Thờng xuyên trao đổi công việc với nhau, giao tiếp s phạm sẽ làđộng lực giúp cho giáo viên hiểu sâu sắc hơn những việc cầnlàm, cái gì mình có sẽ đóng góp cho tập thể, đơn vị.Làm đợc những vấn đề trên một cách công tâm, mỗi ngờivì mọi ngờivà ngợc lại, tập thể sẽ phát huy hết tiềm lực hiện có, đem hếtcông sức và nghị lực để phục vụ, trao đổi chuyên môn,nghiệp vụ không ngừng, đoàn kết, giúp đỡ, hỗ trợ nhau tháo gỡnhững vớng mắc trong nghề nghiệp. Thực tiễn chứng minh,trong thời gian gần đây giáo viên của đơn vị hoàn thành khátốt mọi quy định, quy chế chuyên môn, có ý thức cầu tiến (xindự giờ đồng nghiệp, xin dạy thử cho tổ dự để góp thêm ýkiến), hoặc nêu ra những hạn chế để đợc hớng dẫn thêm,không than phiền về cờng độ làm việc có lúc hết sức căngthẳng, có khi ảnh hởng đến việc làm, đời sống, sinh hoạt cánhân. Tất cả điều mong muốn làm tốt và làm tốt hơn nữa đểkhẳng định mình cùng với sự phát triển của ngành, của đơnvị.2. Xây dựng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới2.1. Học tập các văn bản quy phạm pháp luật về chuyên mônCác nhà trờng cần thiết phải tổ chức cho CB GV, NV và HShọc tập văn bản quy phạm pháp luật về chuyên môn để mọingời hiểu và thực hiện công việc đúng và đạt hiệu quả caobao gồm các văn bản của Bộ giáo dục về chỉ thị nhiệm vụ nămhọc, quyết định số 40/2006/qđ-bgd &đt ngày 05 tháng 10
12Hàng năm, việc tổ chức chuyên đề để bồi dỡng, bổ sung,tháo gỡ cho giáo viên những vấn đề mới, khó, cha hiểu rõ, làcông việc thờng xuyên của ngành giáo dục. Ngoài các chuyênđề chung đợc triển khai sâu rộng, thống nhất trong ngành.Trờng định hớng các chuyên đề khác có tính thiết thực, phụcvụ đợc theo yêu cầu của đại bộ phận giáo viên trờng mình, tơng tự nh thế, sinh hoạt chuyên môn tổ khối cũng không nằmngoài mục đích nâng dần chất lợng dạy-học, phát huy tốt hơnkhả năng s phạm của mỗi giáo viên. Trong thực tế khi tiếp cận,tìm hiểu cách làm của nhiều đơn vị (Trong huyện và cảngoài huyện), vấn đề này còn nhiều điều đáng suy nghĩ (kểcả trong nhận thức, quản lý, chỉ đạo), đây không phải là mới,nhng có lúc, có nơi còn Bỏ ngỏ cha tìm ra cách giải quyết.Mặc dù đã đợc chỉ đạo, hớng dẫn, quy định cả trong điều lệcủa cấp học. Nhng điều quan trọng là tìm đợc cách thực hiệncó hiệu quả nhất, thành công trong điều kiện đội ngũ nh hiệnnay.Thông lệ, cứ vào năm học, khi lập kế hoạch thì nhà trờngđề ra chi tiêu là bao nhiêu chuyên đề, tên gì, ở khối nào, thờigian thực hiện, chứ cha có điều tra nắm lại khả năng s phạmcủa đội ngũ giáo viên trong năm học, có khi không cần tínhtoán là năm nay chuyên đề môn học này, thì năm tới sẽ làmmôn khác, không tính đến sự cần thiết đối với giáo viên. Lúcmở chuyên đề chỉ lo xây dựng cho hoàn chỉnh và cứ đó màtruyền tải đến cả tập thể, với một mô hình, khuôn mẫu tiếtdạy định sẵn. Nh thế, đồng nghĩa với việc không cần traođổi, không đặt vấn đề nào mới, tranh luận để giải quyếtnhững nội dung cha thống nhất, tính học hỏi, trao đổi chuyênmôn, tích luỹ kinh nghiệm sẽ bộc lộ nhiều nhợc điểm. Mỗi tuầntổ khối sinh hoạt một lần hay một tháng hai lần để hợp thứchoá theo quy định, chỉ đạo của trên. Khi tham gia sinh hoạt
13cùng tổ hoặc đọc nghị quyết phiên họp tổ, điều thờng thấylà những nội dung mang tính hành chính, kiểm điểm côngviệc, thông báo tình hình, phơng hớng sắp tới. Đặc trngchuyên môn, trao đổi tháo gỡ những vớng mắc về nghềnghiệp, ít khi nghe đợc, thấy đợc. Đó là cha kể những phiênhọp không quy định nội dung, thời gian (Giáo viên nói gì cũngghi vào, hết ý kiến là kết thúc).Có nhiều nguyên
nhân, trong đó có nguyên nhân chủ
quan là ai cũng biết, ai cũng dạy đợc cần chi mở chuyên đề bồidỡng, trao đổi sinh hoạt chuyên môn, trong khi đội ngũ rấthiếm giáo viên khá-giỏi về nghiệp vụ. Vai trò quản lý cũng mờnhạt không kiểm tra, theo dõi, cha thấy đợc cái khó của từnggiáo viên, từng tổ để giúp đỡ, định hớng.Nhận thức rõ thực trạng của vấn đề, nhà trờng đã cónhiều cải tiến trong sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề bồi dỡngsẽ tổ chức thờng xuyên, đơn giản. Có giáo viên cùng tổ chahiểu rõ vấn đề gì? khó ở tiết nào? môn nào? cử ra một giáoviên dạy (mọi giáo viên trong tổ đều đợc phân công dạy), đốitợng dự chỉ tập trung nhóm giáo viên cùng tổ, tiết kiệm đợcthời gian, công sức, giáo viên dạy sẽ soạn kỹ tiết dạy đó rồi lênlớp. Sau tiết dạy, cùng nhau đặt ra vấn đề, chọn lọc cách làmhay, nếu còn cha thống nhất đợc, BGH quyết định cho tổchức thực hiện lại.Trớc phiên họp chuyên môn, BGH gợi ý những nội dung cầntrao đổi trong phiên họp của từng tổ cụ thể (không cùng mộtnội dung cho tất cả các tổ), tổ trởng sẽ đợc góp ý soạn thảo nộidung thông qua ý kiến duyệt của nhà trờng. BGH phân côngdự họp cùng tổ, cùng đặt ra những yêu cầu bức xúc mang tínhthiết thực khả thi.Qua cách làm nh vậy, các chuyên đề bồi dỡng cũng nhbuổi họp chuyên môn, đã phát huy tác dụng rõ nét. Mỗi giáo
14viên tự thấy mình sẽ làm đợc, tự tin, mạnh dạn hơn cùng đồngnghiệp của mình, bổ sung cho cá nhân những điều đangcần và mong muốn. Từ đó chuyên đề không còn hình dung làvấn đề lớn có thể tổ chức bất kỳ lúc nào, không còn lo ai là ngời chịu trách nhiệm, kinh phí tổ chức…. nói chung sẽ vơn tới sựthống nhất, bình thờng hoá cái khó, cái phức tạp thành điềuđơn giản hiệu quả dễ thực hiện.Từng thành viên trong tổ sẽ nghiên cứu trớc nội dung sinhhoạt do tổ trởng thông báo, thể hiện đợc trách nhiệm, thái độnghiêm túc, chủ động trong tranh luận, lắng nghe, không tựmãn với kiến thức đã đợc tích luỹ trong quá trình dạy-học. Phấnkhởi khi không thấy một tổ nào khi dự họp mà không có trongtay từ điển, tài liệu, cả điều lệ, thông t, quy chế… do trờngcung cấp để thống nhất một cách chính xác, khoa học nhữngcông việc liện quan đến dạy-học sắp tới. Thời gian họp đợcđảm bảo, thậm chí có khi quá thời gian mà cha hết nội dung.Chứng tỏ sinh hoạt chuyên môn đã có chuyển biến tốt.+ Tổ chức giảng nhómTrong điều kiện mới thành lập thiếu thốn về cơ sở vậtchất, tài chính và kinh nghiệm. Nhà trờng còn lúng túng trongxây dựng đội ngũ, để có tính thống nhất, đồng bộ về chuyênmôn, tay nghề, tạo đợc mặt bằng chất lợng nh nhau. Đây làmột vấn đề khó giải quyết. Nhiều năm tuân thủ hình thức dựgiờ từng giáo viên rồi góp ý chỉ điều chỉnh, bổ sung, rút kinhnghiệm, thu hẹp dần khoảng cách, thậm chí nhiều lần khôngphát triển còn phê bình gay gắt, nặng nề. Có lúc gây ra sựbất bình do không thống nhất đợc những vấn đề chung (dohọc tập, tích luỹ đợc ở diện hẹp, ít ngời). Trình độ chuyênmôn, nghiệp vụ của giáo viên nhà trờng chỉ dậm chân tại chỗđạt, cha đạt theo yêu cầu.
15Để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa sự phấn đấu, kích thíchsự tìm tòi, học hỏi, mở rộng tầm hiểu biết ở nhiều ngời. Nhàtrờng chọn hình thức giảng nhóm trong toàn bộ giáo viên, sửdụng các ngày họp chuyên môn để tổ chức theo nhóm từ 3đến 5 giáo viên dạy cho BGH, giáo viên cùng dự, hàng tuần cólịch dạy cụ thể, thay đổi môn dạy sau mỗi lần, cứ thế xoayvòng qua 3 năm thực hiện, mỗi giáo viên dạy từ 2-3 tiết. Sau mỗikỳ tự giảng, toàn thể HĐSP ngồi lại góp ý chân tình, giúp ngờidạy bổ sung những hạn chế về nội dung, kiến thức, phơngpháp, đồng thời giúp cho ngời dự học tập đợc những điểm nổibật ở nhiều giáo viên. Đối với giáo viên mới tập sự không chútrọng nêu những tồn tại hạn chế, do mới làm quen với nghề dạyhọc, mà quan trọng biết phát huy những u điểm, những cáimới chấp nhận đợc, giúp giáo viên phấn đấu thêm, trau dồi hơnnữa. Cách làm này cũng bổ sung cho nhau về kinh nghiệm lênlớp, giáo dục học sinh cho lớp giáo viên trẻ, đồng thời giáo viêndạy nhiều năm cũng tiếp nhận đợc cái mới mà cha kịp cập nhật,trao đổi, thống nhất trong một hay nhiều vấn đề mang ýnghĩa tổng hợp, cụ thể, toàn diện trên nhiều khía cạnh khácnhau, khi lên lớp sẽ vận dụng thoải mái hơn, xử lý nhanh nhạyhơn, bản lĩnh vững vàng không gò bó, lúng túng.Có thể nói, mỗi giáo viên của trờng hiện nay không còn cósự khác nhau về trình tự giảng dạy các môn học, xác định nộidung, phơng pháp giảng dạy, thực hiện quy định, quy chếchuyên môn khá chuẩn xác. Điều đáng quan tâm hiện nay,đang tiếp tục làm để sao mỗi giáo viên đều vận dụng tốt đợcphơng pháp dạy học mới, lấy học sinh làm trung tâm, nâng caochất lợng học tập cho các em, phù hợp với trình độ tiếp thu củacác em ở nông thôn, nghiên cứu, tìm hiểu những điều các emcần để truyền đạt, chứ không khô cứng thể hiện những gìthầy có.
16+ Chấm chọn giáo viên giỏi cấp trờngKhi tay nghề, trình độ chuyên môn của giáo viên đợcnâng lên qua từng năm, sau một thời gian xây dựng và pháttriển đội ngũ. Từ năm học 2006-2007 đến nay, mặc dù nhiềuvấn đề khó đặt ra. Tiêu chuẩn, nội dung chấm chọn, kinh phíkhen thởng, công nhận danh hiệu, quyền lợi giáo viên… nhng vớimong muốn tăng số lợng giáo viên giỏi, giảm thiểu diện đạt yêucầu. Có đội ngũ giáo viên giỏi sẽ tạo nên lực hút, là lực lợng nồngcốt trong các phong trào, những nhân tố tích cực trong hoạtđộng chuyên môn, tấm gơng để giáo viên cùng học tập.Hàng năm nhà trờng tổ chức chấm chọn hai đợt. Giáo viênđăng ký dạy giỏi, nhà trờng thành lập tổ chấm, ấn định thờigian, môn học thống nhất các nội dung, tiêu chuẩn chấm.+ Công tác đổi mới phơng pháp dạy học, đổi mới kiểmtra đánh giá, tổ chức hội thảo đẩy mạnh ứng dụng CNTT– Công tác tổ chức các hội thi, hội thảoCác nhà trờng cần thờng xuyên tổ chức các Hội thảo vềchuyên môn cũng nh hội thảo về đổi mới phơng pháp dạy họcvà ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học về các Kỹ thuậtsoạn và thao tác bài giảng trên máy chiếu, kỹ thuật chuyểnđổi bài soạn trình chiếu sang bài soạn điện tử E-learningbằng phần mềm LCDS. Hớng dẫn lắp đặt thiết bị máy chiếu,máy tính, USB, điều chỉnh máy chiếu, một số thông số củamáy chiếu, hớng dẫn các bớc thao tác với Powerpoint, cách tạohiệu ứng, tạo nền và siêu kết nối trong Powerpoint, hớng dẫnthiết lập bài soạn Powerpoint và chuyển từ bài soạn thông thờng sang bài soạn giảng bằng máy chiếu. Một số tơng tác vớicác phần mềm hỗ trợ bài soạn điện tử nh Carbi Điều chỉnhmáy chiếu, chuột và cách sử dụng các phím mũi tên, phímenter, phím cách trên bàn phím khi trình chiếu Slide hoặc cáckỹ thuật về Camera vật thể, hớng đặt vật thể, chuyển về
17chức năng chiếu vật thể. Một số tơng tác với các phần mềm hỗtrợ bài soạn điện tử nh Carbi, Macro Media Player – Nâng cao kiến thức, tăng cờng bồi dỡng kiến thức và kỹnăng ứng dụng CNTT cho giáo viên và cán bộ quản lý giáo dụcCông việc này đợc BGH và các tổ chuyên môn thờngxuyên đa vào nội dung sinh hoạt chuyên môn hàng tháng bằngcác chuyên đề cụ thể theo một chơng trình vạch sẵn có kếhoạch. Hàng năm tổ chức hội thảo chuyên đề về soạn giảnggiáo án điện tử2.3. Công tác đào tạo và bồi dỡng đội ngũ giáo viên, cán bộquản lý GDPhân công sắp xếp quản lí và sử dụng giáo viên, nhânviên phù hợp với chức năng nhiệm vụ và khả năng từng ngời, hoànthành công việc và có hiệu quả. Hàng năm nhà trờng tiếp tụctriển khai Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban bí th trung ơng Đảngvề nâng cao chất lợng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáodục tạo điều kiện cho giáo viên đi học đại học để nâng caovề trình độ CM ngiệp vụ.* Về xây dựng và nâng cao trình độ mọi mặt của đội ngũgiáo viên và cán bộ quản lý giáo dục: 100% cán bộ giáo viên thựchiện bồi dỡng thờng xuyên chu kỳ. Đội ngũ giáo viên đảm bảođồng bộ về cơ cấu giáo viên, môn học với tỷ lệ 1,8 GV/lớp2.4. Thực hiện tốt công tác thi đua, khen thởngHàng năm chỉ đạo thờng trực ban thi đua rà soát cácdanh hiệu thi đua, phát động phong trào thi đua, 100% các cánhân và tập thể đăng ký thi đua, phấn đấu hoàn thành cácchỉ tiêu và kế hoạch nhà trờng đặt ra, giữ vững danh hiệu trờng Tiên tiến. Khen thởng kịp thời những cá nhân và tập thểđạt thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua3. Đầu t cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học3.1. Tài liệu tham khảo
20V. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệmQua nhiều năm thực hiện, đến nay quá trình xây dựngđội ngũ đã mang lại kết quả bớc đầu rất quan trọng.Mỗi giáo viên trong nhà trờng từ giáo viên mới vào nghềđến giáo viên thâm niên giảng dạy, điều nắm đợc nội dung,kiến thức cần truyền đạt cho học sinh. Xác định đợc yêu cầu,mức độ, nội dung cần hình thành, vận dụng phơng pháp cólinh hoạt hơn, hợp lý với môn học (nhìn chung năng lực s phạmđợc nâng cao rõ nét). Quy định, quy chế chuyên môn đợcthực hiện tốt hơn, chính xác, kịp thời, đảm bảo đợc các yêucầu cần thiết đặt ra nh soạn giảng, đánh giá, xếp loại họcsinh, chấm bài, cho điểm, chủ nhiệm lớp… Kết quả giảng dạytrên lớp có nhiều tiến bộ không còn giáo viên yếu về tay nghềchuyên môn. Hiện nay giáo viên đứng lớp vững vàng ở hầu hếtcác tiết, các môn học.+ Năm học: 2007-2008 có 16/32 giáo viên đợc xếp tốt.13/32 giáo viênđợc xếp loại khá. 03/32 giáo viên xếp loại ĐYC.+ Năm học: 2008-2009 có 19/32 giáo viên đợc xếp tốt.11/32 giáo viên đợc xếp loại khá. 02/32 giáo viên xếp loại ĐYC.+ Năm học: 2009-2010 có 20/24 giáo viên đợc xếp tốt.03/32 giáo viên đợc xếp loại khá. 01/32 giáo viên xếp loại ĐYC.BảNG THốNG KÊ QUA 3 CHU Kỳ THANH TRA1. Kết quả kiểm tra toàn diện của đơn vị.Năm học200720082008200920092010
Tổng số
Số GV đã đ-
GV
ợc KTrTD
27
9
27
10
24
8
Ghi chú
sè
®îc
GV
dù giê
XÕp lo¹i giê d¹yT
K
§
170
87
65
18
171
83
77
11
C§
Ghi chó
Sè l-
Tªn chuyªn ®Ò
15
1
52
20
28
4
171
83
77
11
27
21
16
1
17
d¹yThùc hiÖn c¸c nhiÖm vô
chó
18
11
d¹yThùc hiÖn c¸c nhiÖm vô
C§
3
27
Thùc hiÖn QCCM§¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¶ng
Tr×nh ®é NVSPThùc hiÖn QCCM§¸nh gi¸ kÕt qu¶ gi¶ng
5
Tr×nh ®é NVSP
14
§
Ghi
3
80
50
32
24
20
3
1
152
92
58
4
Năm học
TS
năm. Khi đội ngũ giáo viên đợc nâng cao về tay nghề, nghiệpvụ chuyên môn, thì chất lợng dạy và học đạt kết quả tốt. Điềuđó chứng minh rằng, việc xây dựng đội ngũ giáo viên đủ sứcđáp ứng yếu cầu mới của sự phát triển giáo dục sẽ quyết địnhcho chất lợng dạy và học.C/ Bài học kinh nghiệmViệc xây dựng đội ngũ giáo viên nh thế đòi hỏi cao ở sựcông tâm, thận trọng, quyết đoán, sáng tạo, cả những thamvọng đối với phát triển giáo dục. Tính kiên trì chịu khó, nghiêncứu thực tiễn… là những điều kiện để giải quyết đợc vấnđề. Nếu trớc đây có nhiều giáo viên yếu kém cả về thực hiệnnhiệm vụ giảng dạy và tay nghề nghiệp vụ chuyên môn, tinhthần đoàn kết, tiến bộ cha đợc xem trọng, tính cầu toàn, đốiphó, chiếu lệ là phổ biến nhất của đội ngũ giáo viên. Khôngham thích danh hiệu, ý thức nghề nghiệp còn hạn chế, vi phạmquy chế, quy định chuyên môn thờng xuyên, bảo thủ ý kiến cánhân, thiếu quan điểm tiến bộ… dẫn đến hiệu quả dạy-họcđạt thấp, xây dựng kỷ cơng nền nếp lỏng lẻo, ý thức tráchnhiệm của ngời dạy học có nhiều mặt hạn chế,Với những biện pháp khắc phục cụ thể nh đã nêu, toàn thểgiáo viên đã thể hiện đợc phẩm chất, năng lực tốt để làm việcvà yêu nghề, nâng cao trình độ tay nghề, khả năng s phạm
23để hoàn thành nhiệm vụ phân công, chính đỗi ngũ giáo viênđã góp phần quan trọng nhất vào sự phát triển đi lên của nhàtrờng. Gắn bó với cộng đồng, nhân dân tin yêu, tôn vinh nghềnghiệp đây là nền tảng vững chắc để thực hiện công tác xãhội hóa giáo dục trong thời gian tới.+ Cán bộ quản lý phải gơng mẫu, có uy tín cao về chuyênmôn, giỏi nghiệp vụ s phạm, am hiểu thực tiễn.+ Học tập nghiên cứu văn bản, chặt chẽ trong lý luận, chínhxác trong giải quyết công việc chuyên môn do giáo viên đòi hỏi,yêu cầu.+ Nắm bắt, chọn lọc thông tin, xác định công việc trọngtâm cần làm để phát huy sức mạnh của tập thể giáo viên.+ Tổng hợp ý kiến trong tập thể, đợc tập thể thống nhất, sẽquyết định cho mọi sự thành công, phát triển đơn vị.+ Tin tởng, tôn trọng ở từng giáo viên, giúp họ vơn lên,thàng công trong mọi lĩnh vực công tác.+ Có những giải pháp tình thế cũng nh lâu dài, mục tiêucơ bản, đánh giá đúng thực trạng, khai thác hết những tiềmnăng hiện có, nhằm khắc phục, phát huy hiệu quả, tạo ra sựphát triển liên tục, ổn định, vững chắc.Tuy nhiên trong việc xây dựng đội ngũ giáo viên bằngnhững biện pháp trên, vẫn còn có những tồn tại rất khó giảiquyết. Trình độ đào tạo khác nhau, chơng trình đào tạo ở trờng s phạm cha đồng bộ, nên có vấn đề vẫn đang tranh luận,cha thống nhất đợc (nhất là lý luận), sự phân hoá về trình độ,kiến thức của giáo viên công tác nhiều năm với lực lợng trẻ đợccập nhật kịp thời những kiến thức, kỹ năng mới.D/ Kết luậnTừ những suy nghĩ cách làm đã thực hiện trong thực tiễnxây dựng đội ngũ giáo viên, nâng cao hiệu quả dạy-học củanhà trờng, cho thấy vai trò của cán bộ quản lý là hết sức quan
24trọng, mang tính quyết định cho sự phát triển đi lên của tậpthể s phạm. Đánh giá đúng đắn năng lực s phạm của giáo viên,giúp nhà trờng đề ra những biện pháp phù hợp giúp giáo viên ýthức nghề nghiệp hàng ngày, hàng giờ thay đổi, họ cùng phấnđấu để đợc đánh giá cao hơn, tiến bộ hơn, thành công trongnghề nghiệp. Tìm hiểu các yếu tố tâm lý nh nhu cầu, tâmtrạng, động cơ, sự hứng thú… Ngời quản lý tự hiểu rằng mìnhphải làm gì với tập thể, với từng đối tợng riêng biệt. Cần thiếtcó cách nhìn toàn diện để định ra hớng đi thích hợp, nhữngđột phá mạnh mẽ nhng không vợt ra ngoài những quy địnhchung. Sự phát triển đi lên của mỗi giáo viên không thể tách rờivới quá trình bồi dỡng, rèn luyện và cả vấn đề tác nghiệp từphía các nhà quản lý giáo dục. Tin tởng vào ý thức trách nhiệm,chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên sẽ là sự kích cầu cần thiết,đúng đắn. Bố trí, phân công, sử dụng đội ngũ một cách hợplý, hài hoà, đúng sở trờng phù hợp năng lực, điều đó rất cầncho sự thành công. Khi đội ngũ đã đợc xây dựng, nâng lêntầm cao mới, đòi hỏi ngời cán bộ quản lý phải có cung cách làmviệc khoa học, uy tính chuyên môn cao hơn nữa, lý luận thựctiễn, minh chứng chính xác, tạo đợc lòng tin yêu của giáo viênvới nhà trờng, với nghề nghiệp, với khoa học và chính lơng tâmmình.+ Xây dựng đội ngũ giáo viên tốt về phẩm chất đạo đức,giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, hiểu biết sâu rộng các kiếnthức nghề nghiệp, xã hội là một quá trình khó khăn, đồng thờicũng là lĩnh vực nhạy cảm, đòi hỏi ngời quản lý, chỉ đạo phảicó biện pháp đúng đắn, linh hoạt, sáng tạo trong từng thờiđiểm. Kiên trì thực hiện không vội vàng nhng cũng khôngbuông lỏng, nguyên tắc nhng đầy tính nghệ thuật trong quảnlý. Chăm chút, nuôi dỡng những nhân tố tích cực, nhân tố mớiđể tập hợp, khơi dậy đội ngũ. Thể hiện nhất quán sự công
25tâm, toàn tâm và quyết tâm, hãy luôn quan niệm rằng. Cóthầy giỏi thì mới có trò giỏi. Không ai khác hơn đội ngũ chúngta sẽ thực hiện nhiệm vụ chính trị mà Đảng và nhân dân giaophó Dạy tốt-Học tốt với sự nghiệp trăm năm trồng ngời.+ Đội ngũ giáo viên hiện nay có nhiều điều kiện để tiếnxa hơn nữa trong tơng lai khi đất nớc tiến hành công nghiệphoá, hiện đại hoá, xây dựng nớc Việt Nam trở thành nớc côngnghiệp vào năm 2020. Ngoài việc chúng ta đã đang thực hiện,cần phải tiến hành mạnh mẽ hơn đào tạo chuẩn, trên chuẩn đểmỗi giáo viên không những là ngời đứng lớp đơn thuần theochơng trình, sách giáo khoa hiện có, mà còn say mê nghiêncứu khoa học, hiến kế cho chuyên môn, quản lý, đào tạo thếhệ trẻ phát triển một cách toàn diện, trang bị cơ sở vật chấthiện đại để cải tiến nhanh nội dung, phơng pháp dạy học hớngtới nâng cao chất lợng.Xếp loại sáng kiến kinhnghiệm: ATM ban thi đua
Ngời viết
Phó ban PHT
Vũ Mạnh CờngNguyễn Thị Liễu