Top 10 # Xem Nhiều Nhất Giải Pháp Nâng Cao Công Tác Thi Đua Khen Thưởng Mới Nhất 3/2023 # Top Like

Mục đích nhằm khuyến khích, động viên đội ngũ nhân lực KH&CN đem tài năng, sức lực, trí tuệ cống hiến cho hoạt động nghiên cứu, sáng tạo KH&CN phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Ngày 11/6/1948, trong Lời kêu gọi thi đua ái quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “TĐKT là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới. Thi đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên, liên tục hàng ngày”.

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, pháp luật để chỉ đạo, quản lý hoạt động TĐKT như: Chỉ thị số 39/CT-TW ngày 21/5/2004 của Bộ Chính trị về việc đổi mới và tiếp tục đổi mới công tác TĐKT; Chỉ thị số 34/CT-TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, phát hiện, bồi dưỡng và nhân điển hình tiên tiến; Chỉ thị số 725/CT-TTg ngày 17/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phát động phong trào thi đua yêu nước phục vụ phát triển kinh tế – xã hội; Luật TĐKT ngày 26/11/2003 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TĐKT ngày 14/6/2005 được cụ thể hóa trong Nghị định số 42/2010/NĐ – CP ngày 15/4/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật TĐKT, Luật bổ sung một số điều của Luật TĐKT và các văn bản hướng dẫn thực hiện khác.

Quán triệt các văn bản nêu trên, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ và Đảng ủy Bộ, những năm qua công tác TĐKT của Bộ KH&CN đã có những chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào nề nếp, tạo điều kiện thúc đẩy phong trào thi đua yêu nước trong hoạt động quản lý KH&CN và hoạt động KH&CN, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được Đảng và Nhà nước giao.

Nhiều văn bản hướng dẫn công tác TĐKT đã được xây dựng, ban hành, thường xuyên cập nhật, bổ sung như: Thông tư số 14/2010/TT-BKHCN ngày 26/8/2010 quy định chi tiết tiêu chuẩn, quy trình và thủ tục xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN; Quyết định số 2635/QĐ-BKHCN ngày 26/8/2013 ban hành Quy chế Giải thưởng Tạ Quang Bửu; Quyết định số 644/QĐ-BKHCN ngày 07/4/2013 ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu; Quyết định số 2352/QĐ-BKHCN ngày 30/7/2013 ban hành Quy chế TĐKT của Bộ KH&CN… đã giúp quản lý thống nhất, hiệu quả công tác TĐKT của Bộ.

Phong trào thi đua yêu nước đã được tổ chức cả chiều sâu lẫn chiều rộng, bám sát thực tiễn, phù hợp với đặc thù của hoạt động KH&CN nói chung, quản lý nhà nước về KH&CN nói riêng, đồng thời từng bước đổi mới nội dung, hình thức TĐKT.

Việc phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt đã được quan tâm. Bộ máy làm công tác TĐKT được củng cố, kiện toàn, đặc biệt là việc thành lập Vụ TĐKT theo Nghị định số 20/2013/NĐ-CP ngày 26/2/2013 của Chính phủ đã giúp công tác quản lý về TĐKT của Bộ chính quy và chuyên nghiệp hơn.

Qua các phong trào thi đua yêu nước, đã có những bài học kinh nghiệm quý báu được rút ra, nhận thức của cấp ủy, lãnh đạo các cấp về vị trí, vai trò công tác TĐKT cũng như công tác phối hợp giữa cấp ủy, chính quyền và các tổ chức đoàn thể được nâng cao lên một bước.

Bên cạnh mặt tích cực đạt được, trên thực tế công tác TĐKT vẫn còn bộc lộ không ít tồn tại, hạn chế và chưa thật sự trở thành động lực mạnh mẽ cổ vũ, động viên cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm việc và cống hiến. Một số đơn vị chưa quan tâm đúng mức công tác TĐKT, còn mang tính hình thức; công tác tuyên truyền, nhân điển hình tiên tiến, việc bình xét TĐKT chưa bám sát quy định pháp luật về sáng kiến, quy trình thủ tục, hồ sơ khen thưởng chưa đúng quy định,còn có hiện tượng bình xét luân phiên nhau,…

Ðể đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác TĐKT, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua yêu nước của Bộ KH&CN, cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục đổi mới nội dung và hình thức công tác TĐKT bảo đảm phù hợp và sát thực tiễn, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Bộ, đơn vị:

Việc đăng ký thi đua và tổ chức cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đăng ký thi đua phải được làm thường xuyên ngay sau khi Bộ phát động phong trào thi đua của năm. Đơn vị nào không đăng ký thi đua đầu năm, Vụ TĐKT tổng hợp, tham mưu cho Hội đồng TĐKT Bộ sẽ không xét danh hiệu thi đua đối với đơn vị đó vào cuối năm.

Ngay từ đầu năm, Thường trực Hội đồng TĐKT Bộ, Vụ TĐKT cần xây dựng nội dung thi đua và khẩu hiệu hành động và phát động phong trào thi đua để các đơn vị trực thuộc hưởng ứng và lấy đó làm căn cứ xây dựng nội dung thi đua của đơn vị mình cho phù hợp, thiết thực, hiệu quả.

Mỗi phong trào thi đua cần tạo ra được sự đột phá mới, nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, xử lý dứt điểm bức xúc; tập trung hoàn thành công tác trọng tâm, trọng điểm của đơn vị.

Hai là, chú trọng công tác phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng cá nhân, tập thể điển hình tiên tiến:

Đây cần được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong việc đổi mới phương pháp tổ chức phong trào thi đua. Cần xây dựng tiêu chí xác định gương điển hình tiên tiến để áp dụng trong các đơn vị trực thuộc Bộ.

Các đơn vị, tuỳ thuộc tính chất công việc được giao, thực hiện bình xét, chấm điểm thi đua định kỳ hàng tháng, quý, năm đối với cán bộ, công chức, viên chức; báo cáo Thường trực Hội đồng TĐKT Bộ những gương người tốt, việc tốt, các tập thể điển hình tiên tiến để tổng hợp, lựa chọn và tổ chức tuyên truyền, nêu gương tại các hội nghị, trên các phương tiện thông tin đại chúng để tạo sự lan tỏa tích cực trong khối cơ quan Bộ, các đơn vị trực thuộc cũng như toàn xã hội.

Tổ chức cho lãnh đạo và cán bộ làm công tác TĐKT ở các đơn vị trực thuộc Bộ tham quan, học tập kinh nghiệm , cách làm đạt hiệu quả, đạt thành tích trong thực hiện phong trào thi đua của các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến.

Ba là, đề cao vai trò chỉ đạo, điều hành đối với công tác TĐKT:

Cần nêu cao trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền ở các đơn vị trực thuộc Bộ, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác TĐKT. Tiếp tục kiện toàn Hội đồng TĐKT các cấp và nhân lực làm công tác TĐKT ở các đơn vị trực thuộc Bộ. Cán bộ làm công tác TĐKT, ngoài nắm vững các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ về TĐKT, cần có lòng nhiệt tình với công việc và phải có năng lực tổ chức phong trào thi đua để hướng mọi người trong tập thể phấn đấu đạt mục tiêu đề ra.

Bốn là, công tác TĐKT phải bảo đảm công bằng, kịp thời, đánh giá đúng mức sự nỗ lực, thành tích đạt được.

Việc khen thưởng không nhất thiết phải đến kỳ sơ kết, tổng kết phong trào mới đưa bình xét mà cần tiến hành thường xuyên, vì thực chất của việc khen thưởng có vai trò chủ yếu là động viên tinh thần, làm cho người được khen thưởng phấn khởi, khích lệ và do đó hiệu quả công việc đương nhiên sẽ tốt hơn. Cũng cần quan tâm, động viên kịp thời những tổ chức, cá nhân có tinh thần sáng tạo, vượt khó để hoàn thành nhiệm vụ.

Việc khen thưởng đem lại giá trị tinh thần vì đó là sự tôn vinh. Mà đã là tôn vinh thì phải có sự thừa nhận khách quan. Nếu không công bằng, khách quan thì TĐKT sẽ phản tác dụng. Do vậy, việc khen thưởng phải đảm bảo công bằng: đúng người, đúng thành tích, đúng mục đích trọng tâm của thi đua để kịp thời động viên người tốt, tổ chức tốt nỗ lực hơn nữa, đồng thời có tác dụng khuyến khích người chưa tốt, đơn vị chưa tốt cố gắng phấn đấu hơn, tránh tình trạng cào bằng, hoặc năm trước đơn vị đó, người đó được khen thì năm nay nhường đơn vị khác, làm triệt tiêu sự nỗ lực phấn đấu liên tục của người đó, đơn vị đó.

Năm là, tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện công tác TĐKT và các quy chế, quy định nội bộ của Bộ:

Vụ TĐKT căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện công tác TĐKT; kịp thời phát hiện các vấn đề khó khăn, vướng mắc để kiến nghị Lãnh đạo Bộ biện pháp khắc phục, chấn chỉnh nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác TĐKT; phê bình những đơn vị tổ chức thực hiện phong trào qua loa, hời hợt, đối phó; phát hiện, ngăn chặn tiêu cực trong công tác TĐKT, tránh tình trạng khen thưởng tràn lan, không thực chất. Ngoài ra, Vụ cần phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Bộ, Vụ Tổ chức Cán bộ, Vụ Kế hoạch Tổng hợp, Vụ Tài chính, Vụ Hợp tác Quốc tế,….kiểm tra việc chấp hành các quy chế, quy định nội bộ của Bộ như Quy chế làm việc của Bộ; Quy chế phân cấp quản lý cán bộ công chức, viên chức; Quy chế quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức; Quy chế quản lý đoàn ra và hộ chiếu,…. Trên cơ sở đó, Vụ TĐKT tham mưu cho Hội đồng TĐKT Bộ trong việc đánh giá, bình xét danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cuối năm của các cá nhân, đơn vị, bảo đảm khách quan, công bằng.

Sáu là, làm tốt chức năng quản lý nhà nước về công tác quản lý TĐKT để động viên toàn ngành thực hiện tốt hoạt động KH&CN để KH&CN thực sự là nền tảng, động lực phát triển kinh tế – xã hội đất nước:

Để làm được việc đó, Vụ TĐKT cần nỗ lực làm tốt công tác tham mưu xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật để làm căn cứ pháp lý cho việc khen thưởng các cá nhân, tổ chức thực hiện xuất sắc trong hoạt động KH&CN, thực sự khuyến khích, động viên cá nhân, tổ chức đó nỗ lực phấn đấu nhiều hơn nữa để đóng góp vào công cuộc phát triển đất nước trong thời kỳ mới.

Trần Thị Thu Hà

Phó Vụ trưởng Vụ Thi đua- Khen thưởng

(Pháp lý) – Những năm qua, việc thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng đã đạt được nhiều thành tựu, từ đó đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội nói chung ở nước ta. Nhưng cũng còn đó những tồn tại cần khắc phục trong cả việc tổ chức phát triển phong trào thi đua cho đến thực hiện công tác khen thưởng.

Xuất phát từ tình hình thực tiễn và trước yêu cầu của công cuộc đổi mới, đặc biệt trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng; phát huy truyền thống thi đua ái quốc theo tư tưởng Hồ Chí Minh, công tác thi đua, khen thưởng trong thời gian tới cần triển khai theo hướng tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí và tầm quan trọng của thi đua, khen thưởng theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Càng khó khăn thì càng phải thi đua”.

Việc thực hiện pháp luật nói chung và pháp luật thi đua, khen thưởng nói riêng phải phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế – xã hội trong từng giai đoạn. Từ đó yêu cầu đặt ra đối với việc thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng cũng phải có những thay đổi để thích ứng. Để đạt được điều đó, cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

1. Nhóm các giải pháp trong công tác lãnh đạo thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng 1.1. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với việc thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng.

Cần chú ý khắc phục những biểu hiện buông lỏng sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thi đua, khen thưởng trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay. Trong mọi lĩnh vực, thi đua đã hòa vào công việc hằng ngày, từ những công việc giản đơn cho đến phức tạp, từ tập thể nhỏ cho tới tập thể lớn. Do đó, công tác thi đua, khen thưởng phải được sự quan tâm, lãnh đạo cụ thể, sâu sát, kịp thời và thường xuyên của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, nhất là của người đứng đầu. Cần triệt để chống các biểu hiện quan liêu, hình thức, ngại khó khăn trong tổ chức thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng trong cơ quan, tổ chức mình quản lý. Bên cạnh đó, cán bộ, đảng viên phải tích cực vận động quần chúng tham gia các phong trào thi đua và phải gương mẫu đi đầu tham gia phong trào thi đua do cơ quan, đơn vị tổ chức.

Công tác khen thưởng phải thực hiện theo hướng “khen trúng, thưởng xứng”, “đúng người, đúng việc”, từ đó mới có tác động tích cực ngược trở lại tới phong trào thi đua. Cần kết hợp giữa khen thưởng bằng vật chất với tinh thần nhằm động viên, khuyến khích quần chúng nhân dân, người lao động phát huy sức mạnh cá nhân, tạo nên môi trường thi đua lành mạnh, là nơi mọi cá nhân có thể phát triển được những sở trường, những điểm mạnh của mình.

Ngoài ra, cấp ủy Đảng cũng cần hết sức quan tâm đến việc củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng vừa đủ về số lượng, vừa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công tác thi đua, khen thưởng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và chủ động hội nhập quốc tế. Đây là yếu tố hết sức quan trọng, quyết định chất lượng công tác tham mưu và kết quả triển khai tổ chức thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng trong từng cơ quan, tổ chức cũng như trong cả nước nói chung.

1.2. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức trong thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng

Việc bảo đảm thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng cũng như chất lượng, hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng trong cơ quan, tổ chức là trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức đó. Tuy nhiên trên thực tế, do nhận thức về vai trò công tác thi đua, khen thưởng chưa được chính xác, nên sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của người đứng đầu các cơ quan, tổ chức chưa đầy đủ, toàn diện. Biểu hiện điển hình đó là công tác thi đua, khen thưởng trong cơ quan, đơn vị chủ yếu được giao quyền cho cấp phó (nhiều nơi, Chủ tịch Hội đồng Thi đua – Khen thưởng đơn vị là cấp phó chứ không phải thủ trưởng đơn vị). Điều đó một mặt không thực hiện đúng quy định pháp luật, mà thể hiện sự quan tâm chỉ đạo không đúng mức, chưa đầu tư thời gian tương xứng cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức các phong trào thi đua. Nhiều nơi còn tình trạng khoán cho bộ máy và cán bộ chuyên trách làm công tác thi đua, khen thưởng; không có quy chế, quy định về công tác thi đua, khen thưởng của đơn vị. Công tác thi đua, khen thưởng chỉ đơn thuần là thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên, từ đó làm cho công tác này mang nặng tính hành chính.

Vì vậy, để công tác thi đua, khen thưởng được thực hiện theo đúng pháp luật, đòi hỏi thủ trưởng cơ quan các cấp cần tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác thi đua, khen thưởng. Cần coi kết quả và chất lượng công tác thi đua, khen thưởng là một tiêu chí đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của người đứng đầu cơ quan, tổ chức hằng năm. Đặc biệt, cần quan tâm nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Thi đua – Khen thưởng các cấp.

1.3.Tăng cường giám sát, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng

Trong việc bình xét danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng còn xuất hiện nhiều hiện tượng tiêu cực như chủ quan, cảm tính, nể nang….Từ đó đã có một số cá nhân, tập thể lợi dụng những khoảng trống trong quy định, cũng như năng lực quản lý của người thực hiện nhiệm vụ để kê khai gian dối thành tích để được khen thưởng, ngược lại, có những cá nhân, tập thể có nhiều thành tích thì không được xem xét đề nghị khen thưởng. Do đó, cần tăng cường thanh tra, kiểm thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng.

Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng công tác giám sát, kiểm tra thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng, cần có cơ chế giám sát của xã hội. Đó là phải công khai trình tự, thủ tục về tổ chức triển khai thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng trong phạm vi quản lý. Danh sách các tập thể, cá nhân đề nghị xét tặng các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cần phải được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng hoặc niêm yết tại trụ sở cơ quan, tổ chức để lấy ý kiến của nhân dân. Lưu ý các khâu trong xét khen thưởng từ cấp cơ sở đến cấp khen thưởng phải được công khai lấy ý kiến, chứ không chỉ lấy ý kiến ở cấp có thẩm quyền khen thưởng. Nhiều trường hợp cấp cơ sở bỏ qua việc lấy ý kiến mà đã tiến hành thẩm định, trình xét khen thưởng lên cấp trên, tới khi cấp trên lấy ý kiến mới phát hiện ra sai sót.

2. Nhóm các giải pháp về đội ngũ cán bộ 2.1 Nâng cao nhận thức trong thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng

Để mọi người thực hiện tốt pháp luật thi đua, khen thưởng, trước hết phải chú trọng vào hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để hình thành ý thức pháp luật cho mọi người. Ý thức pháp luật thi đua, khen thưởng là tiền đề tư tưởng trực tiếp nhất cho việc xây dựng và thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng.

Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, tổ chức thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng là một công việc quan trọng cơ bản trong tổ chức các phong trào thi đua yêu nước. Một mặt, qua công tác tuyên truyền, làm cho quần chúng nhân dân, người lao động hiểu được vai trò, nội dung, tác dụng của thi đua, khen thưởng, từ đó tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ và nâng cao nhận thức về mặt pháp lý, ý thức tôn trọng, tự giác chấp hành góp phần ổn định xã hội. Mặt khác, qua công tác tuyên truyền còn giúp cơ quan, tổ chức thu nhận những thông tin ngược chiều, nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng, ý kiến của quần chúng nhân dân, người lao động trong quá trình thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Đây là căn cứ thực tiễn quan trọng để sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện những văn bản quy phạm pháp luật và là cơ sở để xây dựng những chính sách thi đua, khen thưởng.

2.2. Nâng cao chất lượng, đổi mới hoạt động của Hội đồng Thi đua – Khen thưởng

Củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Thi đua – Khen thưởng các cấp, các ngành. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của các thành viên Hội đồng Thi đua – Khen thưởng trong việc tham mưu cho thủ trưởng đơn vị tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện công tác khen thưởng theo quy định của pháp luật. Quan tâm kiểm tra, đôn đốc việc triển khai thực hiện các phong trào thi đua yêu nước của các bộ, ngành, địa phương.

Cần tập trung kiện toàn, xây dựng đội ngũ đảm bảo số lượng cán bộ, công chức, viên chức làm công tác thi đua, khen thưởng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đề ra. Cơ quan chuyên trách về thi đua, khen thưởng các đơn vị, địa phương nêu cao trách nhiệm trong công tác tham mưu, đề xuất với Hội đồng Thi đua – Khen thưởng chỉ đạo, tổ chức các phong trào thi đua; thực hiện công tác khen thưởng đối với người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác, chiến đấu, phục vụ chiến đấu; phát hiện và đề nghị khen thưởng kịp thời các điển hình tiên tiến, nhân tố mới trong các phong trào thi đua. Có nhiều biện pháp nắm bắt thông tin dư luận quần chúng để tham khảo khi thẩm định và xét khen thưởng, nhất là đối với doanh nhân, doanh nghiệp, đảm bảo tính ổn định và phát triển.

2.3. Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ

Thực hiện Thông báo số 120-TB/TW ngày 18/01/2013 của Bộ Chính trị về Đề án đổi mới công tác thi đua, khen thưởng: “Đồng ý đưa các nội dung về thi đua, khen thưởng vào chương trình giảng dạy trong các trường chính trị cấp tỉnh, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh”, Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương đã phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh biên soạn chương trình đào tạo về công tác thi đua, khen thưởng để giảng dạy trong chương trình Cao cấp lý luận chính trị và Trung cấp lý luận chính trị. Hiện nay, công tác thi đua, khen thưởng đã được đưa vào giảng dạy từ năm học 2017-2018 trong chương trình Cao cấp lý luận chính trị do Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức.

Thứ hai, yếu tố “sính khen thưởng” hay còn gọi là bệnh thành tích. Yếu tố này xuất phát từ chủ thể yêu cầu được khen. Cá nhân, tổ chức nào cũng thích khen, đó là tâm lý chung của xã hội. Nhưng cần phải “khen trúng”, cần phải khen “đúng người, đúng thành tích”. Nhưng do tâm lý của người lao động, tập thể khi đề nghị khen, họ muốn “lần sau phải khen cao hơn lần trước”, “kỷ niệm ngày thành lập đơn vị không có khen không được”… Do đó, họ tìm cách để được khen. Điều này gây khó khăn rất nhiều đối với người làm công tác khen thưởng.

Thứ ba, yếu tố “chính trị”. Yếu tố này do sự đánh giá tính “có lợi” và “có hại” của bộ phận khen thưởng xác định và tham mưu cho lãnh đạo trong trường hợp khen hoặc không khen; trong việc đề xuất chính sách khen thưởng mới hoặc hủy bỏ chính sách khen thưởng hiện hành. Có thể tuy không đúng đối tượng, không đủ tiêu chuẩn, nhưng bộ phận khen thưởng nhận thấy nếu không khen thì sẽ ảnh hưởng không tốt tới quyền lợi của đơn vị, ảnh hưởng tới quan hệ với các đơn vị khác, ảnh hưởng đến môi trường lao động… Từ đó họ cân nhắc để tham mưu cho thủ trưởng ra quyết định.

4. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng

Thứ nhất, làm rõ chế độ trách nhiệm giữa cá nhân và tập thể, giữa người ra quyết định và bộ phận tham mưu trong việc tổ chức triển khai thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng. Điều đó đòi hỏi phải có sự phân công, phân cấp rõ ràng, trước hết được quy định trong quy chế, quy định công tác thi đua, khen thưởng ở cơ quan, tổ chức.

Thứ hai, phân tách được các chủ thể và chế tài áp dụng tương ứng trong xử lý vi phạm thực hiện pháp luật thi đua, khen thưởng bằng thủ tục hành chính và thủ tục tư pháp. Các chủ thể tham gia các khâu trong công tác khen thưởng chủ yếu là: Người kê khai thành tích đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng; Người xác nhận vào tính chính xác của hồ sơ đề nghị khen thưởng; Người thẩm định hồ sơ khen thưởng; Người đứng đầu cơ quan, tổ chức trình khen thưởng; Người có thẩm quyền quyết định khen thưởng.

Thứ ba, hoàn thiện quy trình, thủ tục xác định trách nhiệm pháp lý và hậu quả pháp lý mà các chủ thể phải gánh chịu nếu vi phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng. Quy định thành những điều khoản cụ thể trong hệ thống pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, pháp luật hình sự các vi phạm trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng. Các quy định này cần dựa vào sự phân nhóm chủ thể như trên và hình thức chế tài tương ứng với các vi phạm.

Thứ tư, công khai các vi phạm và tăng cường giám sát việc xử lý các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng, khắc phục tình trạng né tránh trong việc xác định và xử lý các hành vi vi phạm. Các kết luận thanh tra và kết quả giám sát thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng phải được công khai trong đơn vị và việc xử lý các vi phạm đó cần phải được giám sát thực hiện chặt chẽ.

ThS. Nguyễn Thế Anh Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Trưởng ban Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương Trần Thị Hà

Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Trưởng ban Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương Trần Thị Hà cho biết, năm 2019, Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương đã tập trung thực hiện các nhiệm vụ Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương, Bộ Nội vụ giao đảm bảo chất lượng, tiến độ, hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu xây dựng thể chế, quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Đặc biệt, Ban đã tham mưu Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương tổ chức thành công Lễ phát động phong trào “Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở” và Lễ tuyên dương điển hình tiên tiến và tổng kết phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2011 – 2020. Các buổi Lễ diễn ra trang trọng với sự có mặt của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương; được phát thanh, truyền hình, báo chí đưa tin tuyên truyền rộng rãi, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân quan tâm theo dõi, đánh giá cao và nhiệt tình hưởng ứng.

Bên cạnh đó, Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương cũng chủ động hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện các phong trào thi đua và thực hiện công tác thẩm định hồ sơ, trình khen thưởng theo quy định. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua, khen thưởng; các phong trào thi đua yêu nước, điển hình tiên tiến. Thực hiện công tác cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhà nước và phục vụ hoạt động của Ban. Đa số công chức, viên chức thực hiện tốt quy chế làm việc, quy chế dân chủ và kỷ cương, kỷ luật hành chính.

Năm 2020, tiếp tục thực hiện nhiệm vụ Thường trực Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương, Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương sẽ tham mưu giúp Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương tổ chức, triển khai các phong trào thi đua, trọng tâm là 04 phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động. Đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương nâng cao chất lượng hoạt động của các cụm, khối thi đua trực thuộc.

Cùng với đó, Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương sẽ tham mưu giúp Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương trình Ban Bí thư Trung ương Đảng thông qua Đề án tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X; trình Thủ tướng Chính phủ Quyết định phê duyệt Đề án tổ chức Đại hội và thành lập Ban Tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X. Tham mưu chỉ đạo điểm Đại hội Thi đua yêu nước một số bộ, ngành, địa phương. Hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước theo Kế hoạch số 19/KH-HĐTĐKT ngày 25/5/2019 của Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương. Chuẩn bị tốt chương trình, nội dung và các điều kiện, tham mưu tổ chức thành công Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X.

Đồng thời, đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương triển khai có hiệu quả các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động; gắn các phong trào thi đua với việc “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” góp phần thiết thực trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị năm 2020. Tổ chức sơ kết 02 phong trào thi đua “Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển”, “Cả nước chung tay vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau”. Xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2021 – 2025.

Thẩm định hồ sơ, trình khen thưởng đảm bảo đúng quy định. Thực hiện công tác khen thưởng kịp thời phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành, địa phương; tập trung giải quyết cơ bản khen thưởng thành tích kháng chiến còn tồn đọng.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua, khen thưởng; tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước. Phối hợp với các cơ quan thông tin, truyền thông tuyên truyền về các phong trào thi đua, gương điển hình tiên tiến, “Người tốt, việc tốt” của các bộ, ngành, địa phương. Tuyên truyền các hoạt động chào mừng Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X tạo không khí sôi nổi, lan tỏa rộng khắp trong cả nước.

Xây dựng kế hoạch tổ chức Đại hội thi đua yêu nước của ngành Thi đua, Khen thưởng; hướng dẫn cơ quan làm công tác thi đua, khen thưởng các bộ, ngành, địa phương lựa chọn, giới thiệu các điển hình tiên tiến tham dự Đại hội thi đua yêu nước của ngành Thi đua, Khen thưởng.

Phát huy những thành tích đã đạt được trong năm 2019, đội ngũ công chức, viên chức, người lao động của Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương quyết tâm thi đua có nhiều đổi mới, sáng tạo trong công tác, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong năm 2020./.

Thanh Tuấn

Công tác thi đua – khen thưởng có vị trí, ý nghĩa, vai trò quan trọng góp phần tạo động lực thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển, là biện pháp để người quản lý sử dụng trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ trọng tâm, chính trị của cơ quan, đơn vị mình nhằm khuyến khích, động viên các cá nhân hăng hái thi đua lập thành tích trong lao động và công tác .

Trong giai đoạn hiện nay, đất nước đang tiến hành đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, cần tiếp tục thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua ái quốc nhằm động viên, khích lệ cán bộ, đảng viên trong lao động, phát triển kinh tế cũng như trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác thi đua khen thưởng: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, “công việc hàng ngày chính là nền tảng thi đua”, “Thi đua là gieo trồng, khen thưởng là thu hoạch”. Trong thời gian tới, để đơn vị thật sự phát huy, làm tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình, bên cạnh các giải pháp khác thì việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng để công tác này thật sự trở thành động lực, đòn bẩy, thúc đẩy việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng và việc nghiên cứu, áp dụng, thực hiện một cách linh hoạt, hợp lý, thiết thực, có hiệu quả các giải pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng trong đơn vị đóng một vai trò rất quan trọng. Xác định rõ vai trò của công tác thi đua – khen thưởng, đ ể công tác thi đua, khen thưởng thực sự là “đòn bẩy”, kích thích cá nhân, tập thể hăng say hoạt động, phát huy hết tài năng của mình trong việc xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện thì cần phải thực hiện có hiệu quả một số nội dung, biện pháp cơ bản sau:

Một là, lãnh đạo đơn vị cần có nhận thức đúng về vị trí, vai trò của công tác thi đua, khen thưởng trong xây dựng đơn vị .

Bản chất của thi đua, khen thưởng không phải là sự cạnh tranh, ganh đua mà là hình thành động cơ thi đua trong sáng, lành mạnh, vì lợi ích của mọi người, của tập thể và lợi ích của đơn vị. Động cơ thi đua là lực thúc đẩy bên trong của cán bộ, công chức trong quá trình thực hiện phong trào thi đua, là tổng hòa những nhân tố tình cảm, ý chí, niềm tin với phong trào thi đua. Động cơ thi đua hình thành trên cơ sở giác ngộ sâu sắc về mục đích, ý nghĩa và vai trò của thi đua, thể hiện sâu sắc nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, công chức đối với sự lớn mạnh của đơn vị. Trên cơ sở xây dựng động cơ đúng mà xây dựng quyết tâm hoàn thành hoàn thành các chỉ tiêu, định mức của thi đua. Để làm được điều đó, ở đơn vị phải tập trung tuyên truyền, phổ biến cho cán bộ, công chức nắm vững mục đích, ý nghĩa chính trị – xã hội của thi đua, những quan điểm của Đảng ta và của Chủ Tịch Hồ Chí Minh về thi đua, làm tốt việc giáo dục ý thức tập thể, tinh thần đoàn kết, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau vì lợi ích chung, kiên quyết đấu tranh chống tư tưởng ăn thua, ganh đua, cục bộ, chạy theo thành tích, vì lợi ích động cơ cá nhân và những biểu hiện thiếu trung thực trong thi đua. Lãnh đạo đơn vị cần chỉ đạo thường xuyên tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa tiêu cực trong công tác thi đua, khen thưởng, tránh tình trạng khen thưởng tràn lan, không thực chất, không trọng tâm, không đúng đối tượng. Mỗi chi bộ, đảng viên cần phát huy tốt vai trò tiên phong, gương mẫu và là hạt nhân trong các phong trào thi đua ở cơ sở, gắn với việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Đây được xem là giải pháp then chốt, quan trọng nhất và mang tính quyết định đến hiệu quả của công tác thi đua, khen thưởng mà đơn vị cần quán triệt và có biện pháp thực hiện hiệu quả.

Hai là, cần tạo sự thống nhất về tư tưởng trong việc tổ chức thực hiện công tác thi đua, khen thưởng trong toàn đơn vị.

Việc thống nhất cao về tư tưởng trong lãnh đạo, điều hành, thực hiện nhiệm vụ các mặt công tác nói chung và công tác thi đua, khen thưởng nói riêng đóng một vai trò quan trọng. Nó chính là “bộ não” có tác dụng điều khiển, tạo nên động lực phấn đấu đối với mỗi cán bộ, công chức của đơn vị, là tiền đề cơ bản, quan trọng nhất trong việc tổ chức thực hiện có hiệu quả, thành công công tác này. Không thể phát động phong trào thi đua, phát huy được tác động tích cực của việc khen thưởng, noi gương sáng điển hình tiên tiến, hay lấy thi đua, khen thưởng làm động lực, đòn bẩy để thúc đẩy các tập thể, cá nhân phấn đấu hoàn thành xuất sắc, xuất sắc hơn nữa nhiệm vụ chính trị được giao nếu tư tưởng không nhất quán, thông suốt, rõ ràng và đúng đắn.

Vì vậy, để công tác thi đua, khen thưởng phát huy tính tác động tích cực, cần có sự thống nhất cao về mặt tư tưởng, các cấp ủy, chi bộ Đảng cần tăng cường sự lãnh đạo của mình đối với công tác thi đua khen thưởng; các tổ chức đoàn thể cần phối hợp vào cuộc một cách quyết liệt để công tác thi đua khen thưởng phát triển đồng bộ, sâu rộng, đạt kết quả và thường xuyên được duy trì; đơn vị cần xác định công tác thi đua khen thưởng là nhiệm vụ chính trị quan trọng; mỗi cán bộ, công chức cần xác định tư tưởng thi đua, phấn đấu hết mình trong từng nhiệm vụ công tác, trong các lĩnh vực của đời sống, nâng cao chất lượng công tác về mọi mặt, hoàn thiện bản thân, hướng tới đạt chuẩn của Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức đã được ban hành.

Ba là, công tác thi đua, khen thưởng phải gắn liền với nhiệm vụ, chính trị chuyên môn.

Để công tác thi đua, khen thưởng thực sự trở thành động lực thúc đẩy việc hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị được giao, Lãnh đạo đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy Đảng, Công đoàn và Đoàn thanh niên quán triệt và cụ thể hóa các nội dung thi đua gắn liền với việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của đơn vị được Thống đốc giao và tuyên truyền, phổ biến tới từng cán bộ công chức triển khai thực hiện chỉ thị 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong ngành Ngân h à ng” đã tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của mỗi cá nhân về công tác thi đua khen thưởng.

Đơn vị đã triển khai và cụ thể hóa các nội dung thi đua gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị chuyên môn của đơn vị. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền tư tưởng về thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luất của Nhà nước về thi đua khen thưởng tới toàn thể cán bộ, công chức qua đó khơi dậy, cổ vũ tinh thần đoàn kết, phát huy tính chủ động, sáng tạo trong lao động, tạo động lực cho việc hoàn thành các nhiệm vụ chuyên môn.

Bốn là, nâng cao nhận thức, đề cao vai trò, trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức đối với công tác thi đua, khen thưởng.

Năm là, tích cực, chủ động phát hiện, bồi dưỡng và nhân điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua.

Việc phát hiện, xây dựng, tôn vinh và nhân rộng nhân tố mới, những điển hình tiên tiến, gương “Người tốt, việc tốt” phải được đặc biệt coi trọng; quan tâm lựa chọn các tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu để biểu dương, tôn vinh, khen thưởng kịp thời nhằm tạo động lực và đòn bẩy phấn đấu cho các cán bộ, công chức, viên chức. Điển hình tiên tiến là những tấm gương sinh động để giáo dục, thu hút mọi người tích cực tham gia thi đua, là nghệ thuật lấy phong trào chỉ đạo phong trào phát triển thành cao trào mạnh mẽ. Thông qua cá nhân, tập thể điển hình tiên tiến để rút ra những sáng kiến hay, kinh nghiệm tốt, bổ ích cho việc động viên, thúc đẩy phong trào thi đua. Phát hiện điển hình tiên tiến là việc làm hết sức công phu, đòi hỏi người lãnh đạo đơn vị phải đi sâu, đi sát với phong trào thi đua, tìm hiểu kỹ kinh nghiệm và thành tích của từng tập thể, cá nhân trong phong trào thi đua. Phải thông qua phong trào thi đua để phát hiện ra những điển hình tiên tiến. Khi điển hình tiên tiến xuất hiện, dù là còn mới, còn nhỏ phải nhanh chóng bồi dưỡng điển hình ngày một hoàn thiện, hoàn chỉnh, trở thành mẫu mực để toàn đơn vị học tập. Nội dung bồi dưỡng toàn diện trên tất cả các mặt, chú trọng bồi dưỡng về phẩm chất, năng lực, động cơ thi đua đúng đắn, ý thức trách nhiệm, biết giữ gìn và phát huy tác dụng trong mọi thời gian, có tinh thần tương trợ giúp đỡ lẫn nhau, ý thức tổ chức kỷ luật trong thực hiện phong trào thi đua, khắc phục tư tưởng thỏa mãn, dừng lại, tự cao, tự đại. Bồi dưỡng các điển hình tiên tiến bằng nhiều biện pháp như giao nhiệm vụ kết hợp chặt chẽ với động viên, khích lệ, đặt ra yêu cầu cao để họ phấn đấu rèn luyện. Tránh hiện tượng áp đặt, chủ quan cố tạo ra điển hình, khắt khe trong xây dựng điển hình hoặc đề cao quá mức phản tác dụng.

Cần lưu ý rằng việc khen thưởng không nhất thiết phải đến kỳ sơ kết, tổng kết phong trào mới đưa bình xét mà cần tiến hành thường xuyên, vì thực chất của việc khen thưởng có vai trò chủ yếu là động viên tinh thần, làm cho người được khen thưởng phấn khởi, khích lệ và do đó hiệu quả công việc đương nhiên sẽ tốt hơn.

Sáu là, tổ chức sơ, tổng kết, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích trong phong trào thi đua.

Đây là biện pháp rất quan trọng, không thể thiếu trong tổ chức thi đua nhằm đánh giá đúng thành tích, kết quả lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện phong trào thi đua. Trong quá trình khen thưởng phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ từ trên xuống dưới, đảm bảo đúng nguyên tắc và đạt được các yêu cầu: Chính xác, dân chủ, kịp thời, công khai, xây dựng được tinh thần đoàn kết phấn khời, nêu cao tính tự phê bình và phê bình, đánh giá đúng người, đúng việc, tránh chủ quan, đơn giản, tranh công, đổ lỗi. Vấn đề mấu chốt trong công tác sơ kết, tổng kết phong trào thi đua là đúc rút tìm ra được những kinh nghiệm hay, chọn được tập thể và cá nhân tiên tiến xuất sắc, đồng thời khen thưởng đúng mức để động viên mọi người phấn đấu thực hiện tích cực hơn nữa.