--- Bài mới hơn ---
Đề Tài Biện Pháp Giáo Dục Trẻ Khuyết Tật Hoà Nhập Ở Trường Tiểu Học Nguyên Bình
Một Số Biện Pháp Giáo Dục Hoà Nhập Trẻ Khuyết Tật Dạng Khuyết Tật Ngôn Ngữ Và Khuyết Tật Trí Tuệ
Biện Pháp Giáo Dục Hòa Nhập Trẻ Khuyết Tật Mầm Non
Biện Pháp Giáo Dục Tại Xã Phường Thị Trấn Là Biện Pháp Xử Lý Hành Chính
Biện Pháp Giáo Dục Tại Xã, Phường, Thị Trấn
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH
TIỂU HỌC
A. MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Xã hội càng phát triển con người càng phải hoàn thiện, một con người hoàn thiện
về nhân cách là con người không chỉ có tài mà cần phải có cả đức. Nhân cách của con
người muốn được xây dựng và phát triển cần bắt đầu ngay từ khi mới sinh ra và đặc biệt
là trong giai đoạn ngồi trên ghế nhà trường. Có thể nói, việc hình thành và phát triển các
phẩm chất đạo đức, tri thức cho thế hệ trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp
thiết, đây cũng là một trong những nhiệm vụ của nhà trường nói riêng, của ngành giáo
dục nói chung cần phải thực hiện. Giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học là một mặt
của hoạt động giáo dục nhằm xây dựng cho trẻ em những tính cách nhất định và bồi
dưỡng cho các em những quy tắc hành vi thể hiện trong thái độ với bạn bè, gia đình,
người khác và đối với Nhà nước, Tổ quốc. Đạo đức của con người mới xã hội chủ nghĩa
không chỉ là thành phần quan trọng về cơ bản của giáo dục mà là mục đích của toàn bộ
công tác giáo dục thế hệ trẻ. Trong giáo dục không những có kiến thức mà phải có đạo
đức. Vì vậy công tác giáo dục trước tiên phải đặt chăm lo bồi dưỡng đạo đức cho học
sinh, coi đó là cái căn bản, cái gốc cho sự phát triển nhân cách. Khi nói đến nhân cách
của việc học trong chế độ mới chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Bây giờ phải học; học để
yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu đạo đức”.
Học để có đạo đức, để hành động có đạo đức, để yêu đạo đức. Đó là một tư tưởng
lớn của thời đại, một định hướng đúng đắn và quan trọng của nền giáo dục hiện đại.
Ngày nay, với những thành tựu vĩ đại của cách mạng khoa học và kỹ thuật, con người
nắm trong tay những tư tưởng và khoa học hết sức hùng hậu, có giá trị và sức sang tạo
cực kỳ lớn lao đồng thời cũng có sức tàn phá và hủy diệt thật kinh khủng. Bước tiến phi
thường đó của xã hội loài người đòi hỏi mỗi con người, mỗi dân tộc nhất thiết phải có
tâm hồn và đạo đức trong sáng của lòng nhân ái.
Công cuộc đổi mới xã hội hiện nay ở nước ta cũng nhằm tiếp tục nhân đạo hóa
các quan hệ giữa người và người, giữa người và môi trường sống, làm cho những
nguyên tắc của nền đạo đức mới được khẳng định trong các chính sách và chủ trương,
trong các hoạt động và quan hệ xá hội. Đồng thời chính sự nghiệp đổi mới cũng đòi hỏi
xuất hiện những con người có phẩm chất đạo đức đầy đủ để đưa sự nghiệp đó tiến lên
đúng hướng và thu được nhiều kết quả. Thái độ đặc biệt coi trọng nhân cách đã được
Hồ Chủ Tịch dạy: “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài
Trang 1
làm việc gì cũng khó”. Đức là nền tảng tạo đà cho tài phát triển, tài làm cho đức phát
triển toàn diện vững chắc làm gia tăng các giá trị xã hội cho mỗi người.
Người Việt Nam từ xưa đã có biết bao truyền thống tốt đẹp. Truyền thống tôn sư
trọng đạo được người Việt Nam tôn vinh, người thầy được kính trọng và đề cao. Song,
do sự du nhập của nhiều nguồn văn hóa không lành mạnh và do cơ chế thị trường kinh
tế chạy theo lợi nhuận thì việc giáo dục đạo đức có ít nhiều ảnh hưởng. Trước đây trong
các trường học, hiện tượng vô lễ với giáo viên, nói tục chửi bậy là rất hiếm, ý thức kỷ
luật của học sinh rất tốt, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái là rất cao. Trong gia
đình con cháu yêu thương ông bà, cha mẹ:
“Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.
Song cũng thật đáng buồn là hiện nay chất lượng đạo đức đang bị suy giảm
xuống trông thấy, trong các nhà trường hiện tượng vô lễ, nói tục chửi bậy tăng lên,
phong trào học tập đi xuống, hiện tượng lười học, chán học tăng vọt, truyền thống tôn
sư trọng đạo bị chà đạp. Ngoài xã hội xuất hiện nhiều tiêu cực, tệ nạn xã hội gia tăng và
tràn lan khắp mọi nơi. Có những gia đình cha mẹ mải chạy theo cơn lốc xoáy của kinh
tế thị trường, bị cuốn theo tiền tài danh vọng mà quên đi trách nhiệm giáo dục con cái
và chính sự thiếu quan tâm giáo dục của gia đình làm cho chúng trở thành những đứa
con bất hiếu,đạo đức bị giảm sút. Trước thực trạng đó đạo đức càng trở nên cần thiết và
quan trọng. Thế hệ trẻ hôm nay là tương lai của đất nước ngày mai, nếu chỉ chú trọng
vào giáo dục “trí dục” mà xem nhẹ giáo dục “đức dục” thì xã hội sẽ ra sao. Lúc sinh
thời Chủ tịch Hồ Chí Minh có nói:
“Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”.
Chính vì vậy, mọi nhà trường tiến bộ, nhân đạo, dân chủ, hướng về tương lai nhất
thiết phải coi trọng và ngày càng làm tốt hơn việc bồi dưỡng đạo đức mới cho thế hệ trẻ
đang lớn lên và tiến hành ngay từ bậc Tiểu học.
II.Giới hạn đề tài:
1. Mục đích nghiên cứu: Việc giáo dục đạo đức là vấn đề cấp thiết không
chỉ ở một quốc gia nào. “Trong tương lai tri thức là quyền lực, giáo dục đạo đức là
chìa khóa cuối cùng mở cánh cửa vào tương lai”. Đảng và nhà nước ta cũng xác
định được rằng giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học là nhiệm vụ quan trọng
hàng đầu. Để giáo dục đạo đức cho các em nhiệm vụ đó trước hết của các thầy cô
giáo. Trên cơ sở điều tra chất lượng giáo dục đạo đức đạo đức của trường Tiểu học
Kim Đồng, từ đó rút ra một số kết luận về tâm lý lứa tuổi điển hình, đề xuất một số
biện pháp giáo dục đạo đức nhằm nâng cao chất lượng đạo đức cho học sinh của
trường tiểu học Kim Đồng. Việc tìm hiểu và đánh giá chất lượng đạo đức học sinh
nhằm giúp giáo viên nắm được tình hình đạo đức của lớp mình, trường mình, nhìn
Trang 2
B. NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG:
1. Đặc điểm tình hình nhà trường:
a) Nhà trường:
Được sự chỉ đạo sát sao của Sở giáo dục, Phòng giáo dục, được sự giúp đỡ
nhiệt tình có hiệu quả của các cấp các ngành; các bậc phụ huynh học sinh nhiệt tình
luôn tạo điều kiện tốt nhất để các giáo viên hoàn thành nhiệm vụ năm học.
b) Giáo viên:
Phần lớn là những cán bộ giáo viên có thâm niên từ 5 năm trở lên. Tất cả các
đồng chí giáo viên trong trường đều biểu lộ tình đoàn kết thân ái giúp đỡ lẫn nhau.
Các đồng chí xuất thân từ nhiều nguồn đào tạo khác nhau, tuổi đời, tuổi nghề cũng
có nhiều khác biệt. Cả tập thể ấy mang theo phong tục tập quán của nhiều địa
phương khác nhau, cá tính, năng lực, sở trường khác nhau nhưng trước yêu cầu của
cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, các đồng chí đã tập hợp thành một khối xây
Trang 4
dựng một tổ ấm đoàn kết nhất trí, khắc phục những mặt yếu, phát huy những mặt
mạnh cùng nhau gánh vác công việc chung để đẩy mạnh công tác giáo dục của nhà
trường.
c) Học sinh:
Toàn trường có 821 học sinh trong đó: Khối 1 có 157em; khối 2 có 205 em;
khối 3 có 181 em; khối 4 có 142 em; khối 5 có 136 em. Các em hầu hết là con em
nhân dân lao động ở địa phương xã Đức Liễu và xã Nghĩa Bình. cũng như nhiều
trường khác, đó là một tập thể nam nữ Thiếu niên Nhi đồng sôi nổi hiếu động, có
nhiều mặt tốt cần phát huy nhưng cũng không hiếm những mặt xấu tiêu biểu của
một số học sinh cá biệt. Về chất lượng học tập nhìn chung tất cả các bộ môn đều có
học sinh yếu kém. Nếu đối chiếu với yêu cầu mới hiện nay đòi hỏi chất lượng ngày
càng nâng cao thì chưa đạt. Tình trạng học hời hợt, không chú ý nghe giảng, không
làm bài tập ở nhà là khá phổ biến. Ý thức chấp hành kỷ luật, nội quy của lớp và của
nhà trường chưa tốt vẫn còn ở rải rác các lớp. Hiện tượng lấy cắp tiền của bạn, của
gia đình để mua quà, tiêu sài; lấy cắp đồ dùng học tập của bạn vẫn diễn ra hằng
ngày… Ngoài thời gian học tập và rèn luyện ở trường, các em còn phải lao động
giúp đỡ gia đình như chăn trâu, chăn vịt,…Đã phải lam lũ lao động vất vả, phương
pháp học tập, rèn luyện còn lung túng, cha mẹ ít quan tâm đến việc học hành và
giáo dục con cái nên chất lượng giáo dục thật đáng lo ngại. tình hình này thôi thúc
nhà trường phải tập trung suy nghĩ cải tiến cách dạy, cách giáo dục học sinh phát
triển toàn diện đáp ứng nhu cầu của xã hội hiện nay.
2. Chất lượng đạo đức của học sinh hiện nay ở trường tiểu học Kim Đồng:
Muốn có biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh thì
phải nắm chắc và đánh giá đúng tình hinh đạo đức của học sinh trường mình. Tôi
đã dùng nhiều hình thức điều tra như nghiên cứu hồ sơ, học bạ, nghiên cứu dư luận
của giáo viên, của cha mẹ học sinh và nhân dân địa phương, theo dõi các hoạt động
của học sinh trên lớp cũng như các buổi sinh hoạt tập thể ngoài trời. Qua điều tra
tôi thấy nhìn chung các em đều tốt, đều mong muốn xây dựng lớp mình thành lớp
tốt. Riêng một số em có biểu hiện sai về mặt đạo đức đều rơi vào những em có học
lực yếu; Số còn lại là do những yếu tố ảnh hưởng bởi những tác động xấu, chưa có
ý thức phân định và tiếp thu một cách có chọn lọc. Hơn nữa đây cũng là độ tuổi rất
hiếu động, còn thích ham chơi, ý thức định hướng chưa rõ ràng. Sự thiếu quan tâm
từ phía gia đình: Cha mẹ vì quá bận rộn không có điều kiện thời gian để chăm sóc
con cái; không khí gia đình cũng ảnh hưởng rất lớn đến các em như cha mẹ bỏ
nhau, cha mẹ không hòa thuận khiến các em thiếu thốn tình yêu thương, nghe lời rủ
rê của những kẻ xấu, xa lánh những người bạn tốt từ đó trở nên hư hỏng. Một số
em có hoàn cảnh khó khăn, không có điều kiện vật chất đầy đủ như các bạn bè khác
trong lớp mà không vượt lên được hoàn cảnh sinh ra tự ty, co mình lại, không chịu
nhận sự giúp đỡ từ phía bạn bè và nhà trường. Những em này thường có biểu hiện
rất đa dạng, có thể xếp thành mấy nhóm như sau:
Trang 5
*Ở trường:
– Thiếu ý thức tổ chức kỷ luật, chây lười trong học tập, lao động; Học bài,
làm bài không đầy đủ, quay cóp bài khi làm bài kiểm tra; Ăn mặc lôi thôi bẩn thỉu,
không tuân thủ theo quy định chung của trường.
– Thiếu lễ phép với thầy cô giáo; lừa dối thầy cô giáo; xúc phạm cô giáo, thầy
giáo, thậm chí có em còn chửi thầy giáo, cô giáo…
– Phá phách tài sản của nhà trường, của bạn; gây gổ đánh nhau với bạn bè
trong lớp, trong trường, dọa nạt cán bộ lớp, nói tục, chửi bậy, ăn cắp vặt, …
*Ở ngoài trường:
– Thiếu lễ phép với cha mẹ, người lớn, nói dối gia đình, mất trật tự làng
xóm… La cà hàng quán ăn uống bê tha, tiêu tiền lãng phí.
– Một số học sinh cá biệt có những biểu hiện gần giống hành vi trẻ lang thang
phạm pháp như: Trộm cắp, đánh nhau, lừa dối gia đình để lấy tiền tiêu sài.
Tôi cho rằng những em học sinh hư này nếu được giáo dục đúng cách thì sẽ
trở thành những học sinh ngoan, học giỏi, có ích cho gia đình, nhà trường, xã hội.
Vì vậy không thể giáo dục các em theo từng phần, từng mặt riêng biệt mà luôn phải
giáo dục toàn bộ nhân cách.
II. NHỮNG GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
Giải pháp giáo dục đạo đức cho học sinh:
Tuổi học sinh Tiểu học là giai đoạn lĩnh hội các Chuẩn mực đạo đức và quy
tắc hành vi đạo đức một cách hệ thống. Hơn nữa, nhà trường còn kiểm tra việc thực
hiện các chuẩn mực đạo đức một cách thường xuyên và có mục đích. Việc giáo dục
đạo đức cho học sinh không tách rời việc giáo dục nhân cách học sinh và có thể
thực hiện với nhiều hình thức thích hợp, đa dạng trong đó nổi bật là các hình thức
sau:
1) Giáo dục đạo đức thông qua quá trình dạy học:
Bản thân quá trình dạy học và ngay trong các nhiệm vụ dạy học là nhằm góp
phần giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Tính chất giáo dục của việc dạy
học đòi hỏi nhà giáo phải khai thác đúng đắn, sâu sắc nội dung các môn học, thông
qua việc dạy học mà thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục nhằm phát triển các
phẩm chất đạo đức, hoàn thiện nhân cách học sinh.
Trước hết phải nói tới quá trình dạy học môn Đạo đức ở trường. Thông qua
môn học này mà học sinh có được một hệ thống khái niệm, tri thức đạo đức. Nhờ
đó học sinh có thể hiểu được mục đích hành động, biết được cần phải làm gì, phân
biệt được “cái tốt và cái xấu”, “cái đạo đức và cái vô đạo đức” v.v… Trên cơ sở đó,
các em định hướng đúng trong các hiện tượng phong phú và phức tạp ở quanh
mình và có được tính tự giác trong quá trình học tập. Ở bậc Tiểu học, việc dạy và
Trang 6
học môn Đạo Đức với tư cách là môn học cũng có tác dụng đặc biệt; thông qua
việc dạy học môn Đạo Đức nhằm thực hiện được các nhiệm vụ:
– Cung cấp cho học sinh các tri thức sơ đẳng về các chuẩn mực đạo đức gắn
với kinh nghiệm sống, giúp học sinh hình thành, định hướng về giá trị đạo đức, biết
các nghĩa vụ, trách nhiệm và phân biệt được cái đúng cái sai, cái thiện cái ác. Từ đó
có nguyện vọng thông qua hoạt động mà đưa các chuẩn mực, các giá trị ấy vào mọi
lĩnh vực của cuộc sống (phù hợp với trình độ nhận thức, tập quán hành vi đạo đức
đang hình thành ở mỗi em).
– Trên cơ sở đó giúp các em tập luyện trong đời sống thực tế, hình thành các
hành vi, tập quán hành vi lành mạnh, góp phần tạo nên lối sống phù hợp với các
chuẩn mực đạo đức văn hóa.
Nếu thực hiện tốt các nhiệm vụ trên chúng ta đã và sẽ đặt được những viên
gạch hồng đầu tiên trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng hình thành cơ sở ban đầu
của tư cách đạo đức người công dân, người chiến sĩ, những người chủ tương lai của
đất nước, của dân tộc. Các em cũng hiểu bổn phận, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình
trong các mối quan hệ xã hội, đòi hỏi trong giáo lưu, giao tiếp ứng xử phải tuân
theo các chuẩn mực đạo đức, nhất là trong điều kiện xã hội phát triển nhanh chóng,
mạnh mẽ và phức tạp trong cơ chế thị trường. Cụ thể là:
+ Các quan hệ với gia đình (cha mẹ, ông bà, anh chị em);
+ Quan hệ với nhà trường (thầy cô giáo, bạn bè);
+ Quan hệ với cộng đồng (làng xóm, đoàn thể, xã hội);
+ Thái độ và quan hệ với lao động, với công việc hàng ngày;
+ Thái độ và quan hệ với tài sản công cộng, với môi trường, với các di sản
văn hóa, với thiên nhiên, …;
+ Ý thức về nghĩa vụ đối với Tổ quốc, đối với dân tộc;
+ Ý thức đối với trách nhiệm bổn phận, lợi ích chính đáng của bản thân, …
Ngoài môn Đạo đức, tất cả các môn học khác ở Tiểu học, đặc biệt là môn
Tiếng Việt, Tự nhiên và Xã hội, môn Toán đều có khả năng tiềm tàng, nếu được
khai thác tốt, đúng hướng, nhằm vào việc giáo dục đạo đức. Chẳng hạn ở môn
Tiếng Việt qua các câu chuyện kể, các bài văn, bài thơ có nội dung phong phú, sinh
động ca ngợi vẻ đẹp của đất nước, ca ngợi văn hóa, các tập quán truyền thống tốt
đẹp của đất nước, của dân tộc nếu được khai thác, tiến hành đúng đắn sẽ mở rộng
được kiến thức về đạo đức, về truyền thống văn hóa, về kinh nghiệm, lối sống
mang tính dân gian, phản ánh bản sắc đạo đức của dân tộc. Tất cả sẽ giáo dục, bồi
dưỡng cho học sinh tình yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc và kể cả các
chuẩn mực sơ giản trong giao tiếp, ứng xử về đạo đức …
Trang 7
Khi hướng dẫn học sinh học bài, làm bài nhờ vận dụng đúng các nguyên tắc
và phương pháp giáo dục và dạy học sẽ giúp học sinh đi từ mức độ dễ đến khó, từ
đơn giản đến phức tạp và nâng cao dần,… sẽ tập luyện cho học sinh thói quen vượt
khó khăn hoàn thành nhiệm vụ học tập, bước đầu hoàn thành các phẩm chất ý chí,
các nét tính cách, lòng yêu chân lý, yêu văn hóa khoa học. Cũng nhờ vậy mà tầm
mắt của các em ngày càng mở rộng, càng phong phú thêm, góp phần làm cho kiến
thức đạo đức, thái độ đạo đức về cuộc sống, vốn sống, kinh nghiệm sống của các
em phát triển dần.
Trong quá trình học tập cùng nhau các mối quạn hệ về lợi ích giữa cá nhân
với tập thể sẽ hình thành tinh thần đoàn kết gắn bó với nhau vì lợi ích chung cũng
sẽ phát triển nâng cao dần. Hơn thế nữa do được giáo dục tốt, được gia đình quan
tâm theo dõi, chăm sóc hàng ngày, học sinh dần dần sẽ ý thức được mối quan hệ
giữa cá nhân với tư cách là con cái, là học sinh với lợi ích của gia đình và bản thân.
Tất cả sẽ là cơ sở để xây dựng nên ý thức của học sinh về nghĩa vụ, trách nhiệm, về
bổn phận với mọi người, với gia đình và xa hơn nữa là với xã hội. Khi hoàn thành
tốt các nhiệm vụ học tập, phù hợp với sự mong đợi của gia đình, của xã hội, các em
sẽ được đánh giá, khen thưởng, sẽ hình thành được những tình cảm trong sáng, tích
cực phù hợp với lứa tuổi học đường.
Tất nhiên đều cần và có thể bồi dưỡng cho các em thông qua việc dạy môn
Đạo đức và quá trình dạy học nói chung ở Tiểu học. Các quan hệ nêu trên đòi hỏi
phải có sự phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội nhằm vào mục tiêu
chung: Bồi dưỡng, hình thành nhân cách của người công dân tương lai từ trong nhà
trường Tiểu học.
2) Giáo dục đạo đức thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp:
– Tổ chức các buổi sinh hoạt dưới cờ vào mỗi thứ hai hàng tuần, biểu dương
các tập thể, cá nhân, uốn nắn những thiếu sót và giới thiệu, định hướng những nội
dung cần giáo dục cho học sinh.
– Tổ chức tốt các ngày chủ điểm trong năm học gắn với kỷ niệm các ngày lễ
lớn của dân tộc; thông qua đó giáo dục truyền thống cách mạng, long tự hào dân
tộc, ý chí quật cường và tình yêu quê hương đất nước cho học sinh. Thông thường
mỗi tháng trong năm học đều có ngày lễ lớn chẳng hạn: Kỷ niệm cách mạng tháng
Tám và Quốc khánh 2/9 . Ngày 15/10: Bác Hồ gửi lá thư cuối cùng cho ngành giáo
dục – Đào tạo trước khi Bác ra đi, đồng thời cũng là ngày anh Nguyễn Văn Trỗi hy
sinh. Ngày 20/10: Thành lập Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam. 20/11: Ngày nhà giáo
Việt Nam. 22/12: Ngày thành Quân đội nhân dân Việt Nam, ngày quốc phòng toàn
dân. 03/02: Ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam. 08/3: Ngày Quốc tế phụ nữ
và khởi nghĩa Hai Bà Trưng. 26/3: Ngày thành lập Đoàn thanh niên cộng sản Hồ
Chí Minh. 10/3 âm lịch (thường vào tháng 4 dương lịch): Ngày giỗ Tổ Hùng
Vương. 30/4: Ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. 19/5: Kỷ niệm ngày
sinh của Hồ Chủ Tịch. 01/6: Ngày Quốc tế Thiếu nhi. 27/7: Ngày thương binh liệt
Trang 8
+ Hoạt động “Hội thi thiếu nhi”: Hội thi thiếu nhi là đỉnh cao của phong trào
thiếu nhi, là kết quả của quá trình phấn đấu, học tập, rèn luyện theo mục tiêu giáo
dục toàn diện. Qua hội thi thiếu nhi, các em sẽ đánh giá được kết quả rèn luyện của
mình và đó chính là cơ hội, là môi trường để các em trao đổi thêm kinh nghiệm học
tập, hoạt động với các bạn của mình. Hội thi thiếu nhi còn là ngày hội của các em,
vừa mang tính chất của cuộc thi tài, nên đã tạo được bầu không khí thi đua hào
hứng, sôi nổi, hấp dẫn trong các hoạt động.
– Tổ chức các hoạt động tập thể trong phạm vi toàn trường tạo điều kiện để
các em hình thành các mối quan hệ, gắn bó với nhau vì quyền lợi, danh dự chung,
gây niềm vinh dự, tự hào về lớp mình, rất có ý nghĩa và tác dụng sâu sắc đến nhận
thức, tình cảm của học sinh. Thực tế hoạt động tập thể của các nhà trường có thể là
các hoạt động như: Lao động tập thể, các cuộc thi tài năng, sang kiến của cá nhân,
tổ chức giao lưu trong tập thể giữu các khối lớp, … Mỗi giáo viên cần nhận thức về
tác dụng giáo dục của tập thể, biết dựa vào các giai đoạn hình thành và phát triển
của tập thể và các nhiệm vụ giáo dục để tìm ra các biện pháp, hình thức tổ chức
giáo dục trong tập thể đạt tới hiệu quả giáo dục theo mục tiêu của cấp học. Từ đó
nếp sống đạo đức của các em sẽ có chuyển biến tốt, trước hết là tinh thần đoàn kết,
ý thức tập thể, biết giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động. Qua hoạt động tập thể, lòng
nhân ái, tính vị tha, tinh thần dũng cảm, trách nhiệm vì tập thể được thể hiện rõ và
chính những hoạt động đó đã đẩy mạnh phong trào học tập của các em hơn.
Để các hoạt động nêu trên được thực hiện có hiệu quả góp phần tích cực
trong công việc giáo dục đạo đức cho học sinh người giáo viên cần lưu ý: Phát huy
vai trò, chức năng của các tổ chức và cá nhân trong nhà trường trong đó giáo viên
chủ nhiệm giữ vai trò rất quan trọng. Phối hợp tốt các tổ chức đoàn thể ngoài nhà
trường như: Hội cha mẹ học sinh, các cấp chính quyền địa phương trong việc giáo
dục đạo đức cho học sinh.
3) Vận động mọi lực lượng tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh:
Việc thực hiện các nhiệm vụ giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học là một
công việc khó khăn, phức tạp. Bởi lẽ, trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh
tiếp nhận những tác động từ nhiều phía: Nhà trường – Gia đình – Xã hội. Công tác
giáo dục chỉ đạt hiệu quả cao khi phối hợp thống nhất được tác động theo hướng
tích cực. Đối với học sinh Tiểu học thì tác động giáo dục của nhà trường, gia đình,
xã hội có vai trò quan trọng. Vì vậy, sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình,
xã hội trong lĩnh vực này có tác dụng to lớn về nhiều mặt đó là: Làm cho các tác
động giáo dục đến với học sinh được thực hiện theo những yêu cầu thống nhất;
Giúp cho cha mẹ học sinh và giáo viên hiểu đầy đủ hơn về đối tượng giáo dục của
mình, nhờ đó đề ra được những biện pháp giáo dục phù hợp; Tạo ra sự hỗ trợ lẫn
nhau trong công tác giáo dục. Với ý nghĩa đó, sự kết hợp giáo dục giữa nhà trường,
gia đình, xã hội từ lâu đã được xem là nguyên lý cơ bản của giáo dục. Song làm thế
nào để sự kết hợp này đáp ứng được những yêu cầu của công tác giáo dục vẫn đang
Trang 10
SSHS
2013 – 2014
Khảo sát đầu năm
Kiểm tra cuối HKI
Ghi
Ghi
chú
* Lớp đối chứng 3B:
Năm học 2014 – SSHS
2015
Khảo sát đầu năm
26
chú
Kiểm tra cuối HKI
26
21
80.7
5
19.3
22
84.6
4
15.4
– Thuyết phục là phương pháp giáo dục nhằm tác động vào ý thức, tình cảm,
niềm tin, ý chí của học sinh. Đây là phương pháp có vai trò mở đường cho mọi quá
trình giáo dục bất kỳ một phẩm chất, năng lực nào. Đối với việc giáo dục học sinh
hư, khi thực hiện phương pháp này cần hết sức tránh nóng vội và cần nắm bắt cụ
thể đặc điểm tâm lí, tính cách cũng như hoàn cảnh gia đình, quan hệ bạn bè của đối
tượng này để có biện pháp giáo dục.
– Phát hiện, động viên kịp thời những tiến bộ dù nhỏ để xây dựng niềm tin ở
học sinh. Theo số liệu điều tra, số học sinh có biểu hiện sai trái về đạo đức đã mất
hết niềm tin vào bản thân. Vì vậy, việc khích lệ những cố gắng, tiến bộ của các em
sẽ có tác dụng như một động lực, một sinh khí mới cho các em phấn đấu. Giáo dục
lại đạo đức cần gắn liền với giáo dục lòng say mê học tập. Phần đông học sinh hư
đều lười biếng học tập, việc thu hút các em vào hoạt động học tập sẽ dần dần tách
các em khỏi những quan hệ xấu và bản thân nội dung các môn học cũng góp phần
nâng cao nhận thức giúp các em tự điều chỉnh mình.
Tóm lại, kinh nghiệm thành công của thầy cô giáo trong việc giáo dục đạo
đức cho học sinh trước hết là phải nghiên cứu, nắm chắc nguyên nhân và đặc điểm
tâm sinh lí, khả năng của từng học sinh. Trên cơ sở đó, xây dựng kế hoạch phù hợp
và tổ chức được các lực lượng giáo dục thống nhất tác động. Trong các lực lượng
giáo dục đó phải chú ý đúng mức đến sức mạnh đồng bộ của tập thể thầy cô giáo,
tập thể học sinh và gia đình học sinh. Phương pháp giáo dục đúng và thích hợp
từng học sinh cũng là một yếu tố quan trọng đảm bảo thành công đối với học sinh
yếu đạo đức còn đòi hỏi cao ở nhiều người thầy, cô giáo về mặt uy tín,về thái độ
nhiệt tình, về tính kiên trì, lòng độ lượng, bao dung. Đó cũng là những phẩm chất
làm nên sức mạnh giáo dục đạo đức đối với học sinh hư. Nguyện vọng thiết tha của
đông đảo thầy cô giáo là được hướng dẫn, cung cấp những kinh nghiệm hiện đại để
giáo dục tốt phẩm chất đạo đức cho học sinh. Đó cũng chính là yêu cầu cấp bách
phải nghiên cứu, tìm ra những giải pháp giáo dục mới, cụ thể, có hiệu quả cao đối
với học sinh yếu kém về đạo đức
II. KẾT LUẬN
Từ chiều sâu lịch sử, dân tộc Việt Nam sớm hình thành một nền đạo đức và
luôn có ý thức tu dưỡng, giữ gìn truyền thống đạo đức của dân tộc; luôn xem đạo
đức cách mạng là phẩm chất đầu tiên, là cái gốc của mỗi con người. Bác Hồ đã
dạy: “Ngươi cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy
cũng không lãnh đạo được nhân dân” và Bác hồ cũng chỉ rằng: “Hiền dữ phải đâu
là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên”. Từ thực tiễn, xây dựng, bảo vệ đất
nước, từ những ý kiến chỉ dạy của Bác Hồ cho thấy việc giáo dục đạo đức cho thế
hệ trẻ nói chung, cho học sinh bậc Tiểu học nói riêng là hết sức cần thiết và quan
trọng. Đó là trách nhiệm của mỗi tổ chức xã hội, mọi người, mọi gia đình, đồng
thời trách nhiệm nặng nề của ngành giáo dục và đào tạo trong đó vai trò của các
trường học rất quan trọng. Giáo dục đạo đức cho học sinh bậc Tiểu học thông qua
Trang 14
phải định hướng đúng đắn ngay từ bậc giáo dục tiểu học. Các nhà quản lý giáo dục
nắm chắc mục tiêu này để có kế hoạch, biện pháp trong quá trình tổ chức thực hiện
các hoạt động giáo dục để hình thành nhân cách và giáo dục đạo đức cho học sinh
Tiểu học. Trong công cuộc đổi mới vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học
được đặt ra với yêu cầu bức thiết:
– Cần đảm bảo cư xử với học sinh như một chỉnh thể, một nhân cách đang
hình thành. Nhà trường cần giáo dục toàn diện, thực hiện tốt các tiêu chuẩn quốc
gia đối với một trường Tiểu học. Cần đảm bảo sự bình đẳng cho học sinh để hình
thành và phát triển hành vi đạo đức, quan tâm đặc biệt đến những học sinh đang
gặp những khó khăn bất lợi. Cần có những định hướng đúng đắn cho sự hình thành
và phát triển hành vi đạo đức tiếp theo của học sinh sau bậc tiểu học.
– Tổ chức ngày hội truyền thống với nhiều hoạt động phong phú thu hút
100% học sinh tham gia. Tổ chức tốt việc thực hiện các chủ điểm giáo dục học sinh
theo từng khối lớp nhằm rèn luyện nếp sống đạo đức cho các em.
– Tạo điều kiện cho Đội Thiếu niên tiền phong tổ chức các hoạt động tập thể
(chào cờ đầu tuần, múa hát tập thể, các hoạt động ngoài giờ lên lớp…). Làm tốt
công tác giáo dục ý thức tiết kiệm, lòng từ thiện, đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ
nguồn.
– Giáo viên tự rèn luyện phong cách đạo đức, gương mẫu trước học sinh, phải
là tấm gương sáng về mọi mặt để học sinh noi theo. Giảng dạy tốt các tiết Đạo đức
theo hướng tích cực. Tăng cường giáo dục tình cảm, kết hợp chặt chẽ giữa gia đình,
nhà trường, xã hội để có thể trực tiếp hoặc gián tiếp làm nền tảng cho việc giáo dục
đạo đức cho học sinh.
Với yêu cầu trên, nhà trường, gia đình và các tổ chức xã hội cần nhận thức đầy đủ
và có trách nhiệm cùng với các nhà quản lý giáo dục tiến hành các hoạt động giáo
dục thiết thực nhằm phát triển năng lực toàn diện cho học sinh.
Đức Liễu, ngày 27 háng 3 năm 2022
Duyệt BGH
Người thực hiện
Nguyễn thị Liên
Trang 16
--- Bài cũ hơn ---
Một Vai Biện Pháp Giáo Duc Đạo Đức Học Sinh Tiểu Học
Một Số Biện Pháp Giáo Dục Đạo Đức Cho Học Sinh
Một Số Biện Pháp Giáo Dục Đạo Đức Học Sinh Tiểu Học
Một Số Biện Pháp Giáo Dục Đạo Đức Cho Học Sinh Tiểu Học Có Hiệu Quả
Một Số Giải Pháp Giáo Dục Đạo Đức Cho Học Sinh Ở Trường Tiểu Học.
